برنامه یاد بعضی نفرات
 
با حضور «حمیدرضا اردلان» و «هومان اسعدی»
عملکرد نهادهای آموزشی موسیقی در ایران با کارشناسی «رضا مهدوی» بررسی شد
موسیقی ما - دومین نشست تخصصی مجموعه برنامه‌های « گفتمان چهل ساله موسیقی فجر» سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر شب گذشته با موضوع «بررسی عملکرد نهادهای آموزشی موسیقی در ایران» و با حضورِ «حمیدرضا اردلان» -پژوهشگر و مدرس دانشگاه- و «هومان اسعدی» مدرس دانشگاه و دبیر جشنواره موسیقی جوان با کارشناسی رضا مهدوی برگزار شد.

«رضا مهدوی» کارشناس موسیقی در ابتدای این برنامه توضیح داد: «بهتر است مطالب را با این سئوال آغاز کنیم که آیا ما در حوزه آموزش موسیقی در کشور نسبت به فراوانی جمعیتی که داشتیم توانسته ایم به رشد لازم دست پیدا کنیم؟»‌

«حمیدرضا اردلان» در این باره توضیح داد: « ریشه پاسخ به این پرسش را صرفا نمی توان فقط در داخل ایران جست‌وجو کرد. به هر حال موضوع آموزش موسیقی در ایران ریشه های تاریخی مستحکمی دارند که باید آن را از دوره های رنسانس و حتی پیش از آن جست‌وجو کرد؛ اما اگر بخواهیم درباره‌ی سیستم آموزش موسیقی در کشور بپردازیم ذکر این نکات الزامی است که عوامل متعددی در این راه ظهور و بروز پیدا کردند. وقتی سیستم آموزشی انسان محور و علم گرایانه شد؛ کشور ما با تاخیر وارد این دایره شد و در اینجا همیشه بین دارایی‌ها و سنت‌های موسیقی‌مان و امر مدرنیته نوساناتی وجود داشت که ما با آن مواجه بودیم.»

او با بررسی تاریخی نظام آموزشی موسیقی در ایران از دوره قاجار افزود: «آن نظام آموزشی که به وجود آمد ریشه در نظام های آموزش غربی داشت که تا امروز نیز ادامه پیدا کرده است؛ البته ما در برخی موارد توانسته‌ایم به پیشرفت‌هایی برسیم؛ اما همچنان الگوی آموزشی ما در حوزه موسیقی وام گرفته از مغرب زمین است که هنوز به طور کامل بومی سازی نشده است.»

در این میان «هومان اسعدی» -مدرس دانشگاه و مولف- نیز گفت: «بحث آموزش در موسیقی دارای ابعاد مختلفی است که می توانیم از جوانب متعددی به آن توجه کنیم. همان طور که آقای اردلان هم گفتند از زمانی که نهادهای آکادمیک در ایران تاسیس می‌شود نوعی طرز تفکر جدید وارد نظام آموزشی ما می‌شود و موسیقی سنتی یا موسیقی کلاسیک‌مان، تحت الشعاع  نظام آموزشی غربی قرار می‌گیرد. ما از دهه 40 است که با حضور مثلث هنرمندانی چون برکشلی، صفوت و برومند شاهد فضایی می‌شویم که موسیقی سنتی وارد نهادی آکادمیک می‌شوند و اینجا دانشگاه تهران به عنوان اولین مرکز آموزش موسیقی معرفی می‌شود. در کنار این مجموعه مرکز حفظ و اشاعه نیز تاسیس می شود که به نوعی مکمل دانشگاه تهران شده و فضای آموزش موسیقی را وارد مرحله جدید می‌کند. با پیروزی انقلاب اسلامی آموزش موسیقی ما دچار یک انقطاع می‌شود که می‌تواند در جهات مختلف مورد توجه قرار گیرد. یعنی با انقطاعی از زمان تعطیلی دانشگاه ها اتفاق افتاد آموزش موسیقی همچون ادبیات پیش نرفت و ما دچار اتفاقاتی شدیم که چالش بومی سازی آموزش موسیقی را دچار نوسانات بیشتری کرد. البته در یکی دو دهه اخیر ما مقداری به سمت درست بومی سازی در حال حرکت هستیم اما هنوز راه طولانی داریم که باید هرچه زودتر به آن دست پیدا کنیم.»‌

«رضا مهدوی» در این بخش از برنامه بود که به بیان نظرات خود پیرامون مبانی آموزش موسیقی در کشورمان پرداخت و با طرح  موضوع انقلاب فرهنگی و آزادی موسیقی با فتوای حضرت امام خمینی (ره) از کارشناسان حاضر در برنامه خواست درباره سرفصل دروس دانشگاهی و آموزشی موسیقی به ارائه نظرات خود بپردازند.

«حمیدرضا اردلان» درباره این موضوع گفت: «در فاصله وقوع انقلاب فرهنگی مسلما وقفه‌های سیاسی موجب بروز اشکالاتی در حوزه آموزش موسیقی شد؛ بنابراین وقفه موجود لطمات زیادی به موسیقی وارد کرد و بعدها خود آنهایی که این وقفه را ایجاد کردند اذعان کردند که چنین رویکردی موجب آسیب های فراوانی به حوزه موسیقی به ویژه آموزش شد. به نظر می رسد در همین لحظه ای که با هم صحبت می کنیم فضای کشور آن قدر آزاد هست که بگویم دوران فطرت انقلاب فرهنگی باعث شد که بخشی از موسیقی دارای توسعه شود که سبب رشد جریان های دور از ساختارهای آموزشی کشور و عقل فرهنگی مداوم شد. دوران فطرت و وقفه ای که ایجاد شد باعث صدماتی شد اما جامعه فهمید که موسیقی باید دارای اصالت هایی شود و وجوهی از موسیقی به مردم معرفی شود که بتواند دربرگیرنده ذهن ارمانی و اندیشه ساز باشد. البته همان طور که آقای اسعدی به آن اشاره کرد ما در سال های اخیر شاهد توفیقاتی در حوزه اموزش بودیم که فضای کار را تلطیف کرد.»

«هومان اسعدی» در بخش دیگری از این نشست بود که درباره گسترش کمی فضاهای آموزشی موسیقی گفت: «در اینکه گسترش کمی در حوزه آموزش موسیقی داشتیم تردیدی وجود ندارد، اما در حوزه کیفی هنوز نمی توانیم به بیان اظهار نظر دقیقی بپردازیم که آیا توانسته ایم به موفقیت هایی دست پیدا کنیم یا خیر؟ به هر حال یکی از مشکلات نظام آموزشی موسیقی در کشور کارکرد جزیره ای آنهاست که موجب پیچیدگی هایی در این زمینه شده است. و ای کاش یک نظام هماهنگی در حوزه آموزش موسیقی تدوین می شد که بتوانیم به نتیجه موثری دست پیدا کنیم. به هر حال آینده شغلی همین دانشجویان فارغ التحصیل یکی از مهم ترین آسیب هایی است که هم اکنون در حوزه آموزشی موسیقی مطرح می شود و لازم است در کنار توسعه کمی نظام آموزشی به نتایج موثری برسیم. این ماجرای مدرک گرایی واقعا موضوع مهمی است که متاسفانه بدون نیاز سنجی رشد کرده و لازم است هرچه زودتر فکری به حال کنیم.»

این مدرس دانشگاه درباره جایگاه ذائقه سنجی مردم در حوزه موسیقی و نقش دانشگاه های مختلف هنری در این حوزه گفت: «ما یک آموزش عمومی و یک آموزش حرفه ای موسیقی داریم . اما آموزش عمومی مساله بسیار مهمی است که وقتی سطح دانش عمومی پرورش پیدا نکرده باشد به طور حتم شنیدن موسیقی خوب را کاهش می دهد. قطعا اموزش عمومی ارتباط مستقیم با اموزش حرفه ای دارد زیرا اگر اموزش عمومی به ممعنای درست آن وجود نداشته باشد به طور حتم ما در حوزه آموزش حرفه ای و علمی دانشگاهی نیز دچار مشکل می شویم. به هر ترتیب جای خالی مجموعه ای به عنوان شورای هماهنگی نظام اموزش موسیقی در کشور خالی است و امیدوارم مجموعه ای این عنوان وجود داشته باشد که نمایندگانی از وزارت علوم، وزارت ارشاد، وزارت آموزش و پرورش و فرهنگستان های مختلف در آن حضور داشته باشد تا برنامه های آموزشی  موسیقی در کشور به هم متصل شوند.»

«اردلان» نیز در این باره گفت: «ذائقه مخاطب بستگی کامل به انتخاب خودش دارد زیرا مردم در نسبت مستقیم با موضوع آموزش عالی قرار نمی گیرند.به همین جهت این رسانه ها هستند که به شدت نقش مهمی در ارتقای این موضوع دارند. موضوعی که متاسفانه رسانه های فراگیر کشورمان به آن توجه چندانی نمی کنند و سعی دارند بخشی از موسیقی بی ریشه پاپیولاری را به مخاطب ارائه می دهند که گوش آنها راعادت به شنیدن موسیقی درست نمی کند.»

این پژوهشگر شناخته شده موسیقی کشورمان در ادامه این نشست در پاسخ به طرح پرسش رضا مهدوی پیرامون نقش بخش خصوصی در حوزه های مختلف موسیقی طی سال های اخیر بیان کرد: «اساسا بخش خصوصی نیازمند یک فضای تنفس است. وقتی ما از بخش خصوصی حرف می زنیم معنایش این است که دولت هم باید همراه این بخش باشد. دولت باید پبذیرد که باید از تصدی گری در امور فرهنگی دست بکشد. وقتی این اتفاق نیفتد قطعا کار ویژه ای توسط بخش خصوصی صورت نمی گیرد. مهم ترین نکته درحوزه موسیقی ما این است که دولت در همه جا دخالت می کند یعنی وقتی این دخالت ها شکل فزاینده ای پیدا کند قطعا بخش خصوصی به موفقیت هایی که ما در حوزه های مختلف به ویژه آموزش موسیقی انتظار داریم، دست پیدا نمی کند متاسفانه اکنون جنس هایی از موسیقی امروزه باب شده که اصلا ارتباطی به موضوع اموزش موسیقی ندارند و این معضل بزرگی است که بی ارتباط با فقدان نظام اموزشی منسجم موسیقی نیست. در شرایطی که موسیقی سنتی ما نباید زیر چکمه های این موسیقی بی هویت خرد شوند.»

بحث مبانی آموزش موسیقی در حوزه های کودک و نوجوان، جایگاه آموزش موسیقی اصیل ایرانی در بین خانواده های مذهبی پس از پیروزی انقلاب یکی دیگر از مباحثِ این گفت‌وگو بود.
تاریخ انتشار : جمعه 26 بهمن 1397 - 15:38

افزودن یک دیدگاه جدید

محتوای این فیلد خصوصی است و به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.

Plain text

  • هیچ تگ HTML ی مجاز نیست.
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.



دانلود عملکرد نهادهای آموزشی موسیقی در ایران با کارشناسی «رضا مهدوی» بررسی شد | موسیقی ما