در موسیقی ایران نوازندگان برخی ساز‌ها تعدادشان کم است و به همین خاطر برخی گروه‌ها به ناچار از نوازنده‌های مشخصی استفاده می‌کنند و برخی نوازنده‌ها هم به ناچار با گروه‌ها یا هنرمندان مختلفی کار می‌کنند. شاید اگر حق انتخاب بیشتری بود، افراد دیگری هم به کار گرفته می‌شدند. من به واسطه سابقه طولانی‌ای که در نوازندگی برای گروه‌های موسیقی اصطلاحا تلفیقی دارم (چه با گروه باراد، چه رومی‌و چه فرمان فتحعلیان)، به «افشارستان» دعوت شدم. مضاف بر اینکه ما سابقه رفاقت و دوستی هم از سال‌ها پیش داریم. به طور کلی جامعه نوازندگان ایران جامعه کوچکی است و می‌بینیم که برخی نوازندگان در چند آنسامل مختلف با سبک‌های مختلف مشغول به کار هستند. این است که خیلی عجیب نبود من برای همکاری به گروه «افشارستان» بپیوندم اما چیزی که ورای این مسائل مرا برای حضور در این گروه ترغیب می‌کرد ساز‌بندی و ارکستراسیون «افشارستان» است. فقط یک ساز سنتی در بدنه اصلی این گروه وجود دارد آن هم تاری است که خود میلاد درخشانی آن را می‌نوازد و باقی ساز‌ها غیرایرانی هستند. منتها آهنگسازی میلاد به قدری خوب و منسجم است که ادبیات تلفیقی – ترکیبی آن بسیار خوب از آب درآمده. ما (نوازندگان گروه) فکر می‌کنیم این گروه در میان گروه‌های اینچنینی خیلی خوب صدا می‌دهد و دلیل اصلی آن آهنگسازی منسجم و هوشمندانه میلاد است. البته در کنار آن نوازندگان هم تاثیر بسیار مهمی دارند. بالطبع در چنین موسیقی‌ای کسی به نوازنده، آنچه را که می‌نوازد دقیقا دیکته نمی‌کند و سلیقه و ذائقه نوازندگان هم شرط بسیار مهمی است. چون برای اینکه این نوع کار آسیب نبیند و با بن‌بست (در اجرا) مواجه نشود، نیاز به نوازندگانی است که تجربیاتی در این زمینه داشته باشند. به عنوان مثال من در این اجرا از وسیله‌یی به نام «روت» (Rute) برای نوازندگی‌ام استفاده می‌کنم که در حالت عادی در هیچ کدام از گروه‌هایی که با آن‌ها همکاری دارم، از این وسیله استفاده نمی‌کنم. این وسیله صدا یا نوانس ساز درامز را کمتر می‌کند و در نتیجه صدادهی درامز خیلی ملایم‌تر یا به اصطلاح «پیانویی»‌تر می‌شود. ما برای اینکه صدای ساز میلاد (تار) کم است در فکر تغییر در نوانس صدای درامز بودیم که حالا به این نتیجه رسیدیم که از این ترفند استفاده کنیم. این تجربه برای خود نوازندگان درامزی که به تماشای این اجرا می‌آیند، تازگی خواهد داشت.

بحث ترکیب و تلفیق در موسیقی و به وجود آمدن این جریان موسیقی که من از زمان همکاری در گروه «باراد» با آن درگیر بودم، بحث داغی بوده است. البته متاسفانه در رسانه‌ها کمتر به آن پرداخته شده است. مشکلی که عموما در این زمینه هست عدم توجه موسیقیدان‌های این جریان به این نکته است؛ اگر آهنگسازی می‌خواهد در زمینه موسیقی تلفیقی آهنگسازی کند، خودش هم باید آدم «تلفیقی» باشد. به این معنا که از لحاظ شخصیت موسیقایی، شخصیتی ترکیب شده باشد. در واقع به بیان دقیق‌تر باید با سبک‌ها و گونه‌های مختلف موسیقایی، آشنا و متاثر از سبک‌های مختلف موسیقایی باشد. بحث ما در ایران بالطبع تلفیق موسیقی ایرانی با دیگر موسیقی‌هاست. پس باید اهل موسیقی ایرانی هم باشد، خوب این موسیقی را شنیده باشد و با آن نوستالژی داشته باشد. همان‌طور که باید با سبک یا سبک‌های دیگری که می‌خواهد با موسیقی ایرانی ترکیب کند آشنا باشد و نوستالژی داشته باشد. دلیل این نکته‌یی که مطرح می‌کنم این است که وقتی آهنگسازی می‌آید و آهنگسازی می‌کند به طور ناخودآگاه از موسیقی‌ای که لذت می‌برده و با آن درگیر بوده الهام می‌گیرد. از این منظر است که اگر من آهنگسازی هستم که موسیقی‌های مختلفی شنیده‌ام و لذت برده‌ام، وقتی آهنگسازی می‌کنم، می‌توانم به این ترکیب دست پیدا کنم. چرا این مساله را عنوان می‌کنم؟ به دلیل اینکه در ایران خیلی اوقات از این واژه و اصطلاح استفاده ابزاری می‌شود. خیلی اوقات آهنگسازان می‌آیند و از صدای سازهای ایرانی به صورت کلاژ استفاده می‌کنند و چون پیشینه‌یی که عرض کردم وجود ندارد، در این کار صدادهی خوبی اتفاق نمی‌افتد. یا از ملودی ایرانی استفاده می‌کند برای سازهای صرفا غربی یا برای خواننده، که در کلیت کار خوب نمی‌نشیند یا به بیان واضح‌تر خوب از کار درنمی‌آید. مثالی که من برای این گونه تجربه‌ها می‌زنم این است: شما می‌خواهید‌ آش جدیدی طبخ کنید که عمده مواد آن،‌‌ همان مخلفات ایرانی است ولی شما می‌آید و به جای رشته آشی از اسپاگتی استفاده می‌کنید! می‌دانیم که اسپاگتی برای کشور ایتالیاست. شما به راحتی می‌توانید این‌ها را با هم ترکیب کنید و‌ آش جدیدی بپزید ولی آیا کسی که این غذا را می‌خورد، از آن لذت می‌برد؟ گاهی اوقات شما می‌بینید یک آهنگساز با خصوصیات انسانی خوب آثاری تولید می‌کند که مثل خودش خوب و دلنشین از آب درمی‌آید، خیلی وقت‌ها آدم با‌‌ همان روحیات انسانی به سمت کار تلفیقی می‌رود ولی کارش آن گونه نمی‌شود چون پس‌زمینه لازم را برای درهم آمیختن این موسیقی‌ها ندارد. قرار هم نیست همه موسیقی تلفیقی کار کنند. قرار نیست کسی فکر کند چون تلفیقی کار نمی‌کند پس راه غلطی می‌رود. خواهش من این است که کسانی این کار را بکنند که در وهله اول دغدغه این موسیقی و درثانی آمادگی این کار را داشته باشند یعنی در شخصیتشان این ترکیب وجود داشته باشد. یکی از دیگر آهنگسازانی را که در این زمینه می‌توانم نام ببرم پویا محمودی است. پویا هم با موسیقی ایرانی و هم با موسیقی غربی از سنین پایین درگیر بوده است.

بعد از باراد خیلی بیشتر با موسیقی ایرانی درگیر شدم، به ویژه با موسیقی نواحی ایران. به نظرم موسیقی نواحی ایران هنوز خیلی چیزهای بکری دارد و نواهای نابی در آن پیدا می‌شود. من تا جایی که امکان دارد با این موسیقی عجین می‌شوم و از این سرچشمه تغذیه می‌کنم و امیدوارم من هم روزی مثل میلاد درخشانی به مرتبه‌یی از نوازندگی برسم که بتوانم این گونه در موسیقی تلفیقی اثر خلق کنم.

نوازنده درامز گروه افشارستان که سال گذشته در نظرسنجی سایت «موسیقی ما» به عنوان نوازنده برگزیده سال از سوی اهالی موسیقی انتخاب شد.
منبع: اعتماد