موسیقی ما - شب گذشته هنرمندان ارکستر فیلارمونیک چین به رهبری و مدیریت هنری لونگ یو در کنار تعدادی از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران در تالار وحدت روی صحنه رفتند و به این ترتیب ارکستر فیلارمونیک چین بعد از اجرایی که چندی پیش در کشور چین به مایستروی علی رهبری داشتند، حالا برای اولین‌بار اولین کنسرت مشترک خود را با نوازندگان ایرانی در تالار وحدت تجربه کردند.

به گزارش «موسیقی ما» بخش اول اجرا ارکستر فیلامونیک چین در قالب توری، تحت عنوان «جاده ابریشم» برگزار شد. این ارکستر پس از چند سفر در کشورهای مختلف دنیا به دعوت علی رهبری، به تهران آمده و بعد از اجرا در تهران، کشور ما را به قصد آتن ترک خواهد کرد. ارکستر چین با ماهیتی متفاوت به خاطر نظم و دیسیپلین صوتی و تصویری ارکستر، در بخش ابتدایی برنامه قطعه «رقص‌های پلوواتسین شاهزاده ایگور» را نواخت که یکی از ساخته‌های آهنگساز روس، الکساندر برودین -بخشی از اپرای شاهزاده ایگور- است، این قطعه در قالب هفت قسمت که شامل اینتردوسیون، آلگروویو، آلگرو، پرستو، مودراتو، پرستو، آلگرو است به علاقه‌مندان عرضه شد. این اپرا مهمترین اثر برودین است که تصنیف آن تا آخرین روزهای عمرش ادامه داشت. این قطعه از حیث رنگ‌آمیزی ارکستر و آواز، زیبایی بسیار خاصی دارد که این زیبایی در بخش «رقص‌های پلوتسی» که بسیار هم معرف است، به اوج می‌رسد.

قطعه «پروانه های عاشق- کنسرتو برای ویولن و ارکستر» اثر هی ژن هاوو وچن گانگ قطعه بعدی بود که در این بخش زِنگ چِنگ از نوازندگان بلندآوازه کشور چین که در حال حاظر دستیار رهبر ارکستر فیلارمونیک چین نیز هست به عنوان سولیست ویولن حضور داشت. این قطعه با لحن موسیقی چینی اجرا شد که فراز و فرودهای بخش‌های مختلف آن برای مخاطب جذابیت بسیاری داشت.
 

• بخش دوم

در پارت دوم برنامه، ارکستر فیلارمونیک چین این‌بار به رهبری علی رهبری روی صحنه آمد و «سمفونی شماره 5 اُپوس ۶۴» اثر آهنگساز روس، پیوتر ایلیچ چایکوفسکی که در میان سمفونی‌های او بسیار درخشان است در قالب موومان‌هایی با عنوان آندانته آلگرو کن آنیما، آندانته کانتا بیله، آلگرو مودراتو و آندانته مایستوزو آلگرو ویواچه توسط نوازندگان چینی ارکستر فیلارمونیک چین اجرا شد. این سمفونی که در سال‌های  آخر عمر این آهنگساز نوشته شده، در شروع به محزون‌ترین شکل خود به گوش می‌رسد و معرف سرنوشتی است که چایکوفسکی از آن سخن به میان آورده است.

مصطفی کمال پورتراب که از مهمانان دیشب این کنسرت بود درباره این بخش به «موسیقی ما» می‌گوید: «کلیت این اجرا بسیار عالی بود و رهبر چینی هم اجرای فوق‌العاده‌ای داشت و هماهنگی بسیاری بین او و نوازندگان وجود داشت که نشان از تمرین بسیار آنها در سال‌های متوالی است. رهبری علی رهبری هم با اینکه خیلی سابقه کار کردن با این ارکستر را نداشت، بسیار درخشان بود اما تفاوتی که در رهبری علی رهبری وجود داشت این بود که او بر خلاف رهبر چینی از پارتیتور استفاده نمی‌کرد. عدم استفاده از پارتیتور بسیار مهم است چراکه نشان از تسلط زیاد رهبر روی اجرا است و به این ترتیب تمام توجه و نگاهش جذب نوازنده‌ها می‌شود که این توانایی رهبری در دنیا کم‌نظیر است.»

رهبر ارکستر سمفونیک تهران بعد از اجرای این قسمت که با تشویق ممتد تماشاگران همراه بود در حالیکه صحبت‌های خود را به زبان انگلیسی و فرانسوی هم ترجمه می‌کرد روبه مخاطبان گفت: «آدم دیگر نمی داند چه بگوید. از نظر من امشب شب ویژه‌ای است و فقط شما تماشاگران نیست که از این برنامه لذت می‌برید. این برنامه مدیون تلاش بسیاری از همکاران من در پشت صحنه است که ماه‌ها تلاش کرده‌اند تا این کنسرت به بالاترین کیفیت در تهران اجرا شود. من فقط امیدوارم، نوازندگان ارکستر خودمان نیز نه تنها به همین کیفیت بلکه بالاتر از آن در کنسرت جمعه شب هنرنمایی کنند که می‌دانم این اتفاق خواهد افتاد.»

رهبری با بیان اینکه هنرمندان چینی ارکستر فیلارمونیک چین بسیار مهربان هستند، گفت: «همه فکر می‌کنند یاد گرفتن زبان چینی کار بسیار دشواری است در صورتیکه این زبان نوشتاری آنها است که مشکل است و من در این مدت توانسته‌ام سه کلمه به زبان چینی یاد بگیرم.»

علی رهبری در ادامه بر اساس برنامه‌ای از پیش تعیین شده بعد از پایان سخنان خود با حالتی طنزگونه با زبان چینی جمله‌ی «الان با هم می‌زنیم» را به زبان آورد و با این جمله برخی از نوازندگان چینی به سرعت صحنه را ترک کردند و همزمان تعدادی از نوازندگان ایرانی ارکستر سمفونیک تهران از جمله پرویز بیات، بردیا کیارس، امین غفاری، تینا جامه گرمی، امیر باورچی، آرین قیطاسی، دانیال جورابچی و تعدادی دیگر روی صحنه آمدند و روی صندلی‌های خالی نشستند و به این صورت بخش آخر کنسرت با اجرای مشترک نوازندگان ایرانی و چینی همراه شد.

داوود گنجه‌ای که از دیگر مهمانان این اجرای ویژه بود در این‌باره به موسیقی ما می‌گوید: «اجرای مشترک ارکستر ایران و چین فوق‌العاده بود. به خصوص رهبری علی رهبری که چون از صمیم قلب این کار را انجام می‌دهد، بسیار ویژه است. وقتی بچه‌های ما با ارکستر سمفونیک چین ادغام شدند، بسیار توانا و خوب ظاهر شدند. حضور چنین نوازنده‌های توانایی که تا امروز پتانسیل آنها به اینگونه کشف نشده بود واقعا افتخار بزرگی است. بچه‌های ما توانایی بسیار بالایی پیدا کرده‌اند و حتی اگر الان دو، سه ارکستر هم تشکیل دهیم، کمبود موزیسین به آن صورتی که می‌گویند نخواهیم داشت. بچه‌ها در سطح خوبی قرار دارند و علی رهبری که بسیار باهوش و کاربلد است، نشان داده که می‌توان بسیاری از ضعف‌ها را به قوت تبدیل کرد.»

مصطفی کمال پورتراب معتقد است که با ادغام نوازنده‌ها با یکدیگر کیفیت اجرا در همان سطح و اندازه بخش ابتدایی برنامه باقی ماند و در این‌باره می‌گوید: «با اینکه بچه‌های ایرانی جوان هستند اما علی رهبری کاری کرده که من این تفاوت نوازنده‌ها را احساس نکردم و اگر چشمهایم را می‌بستم فکر می‌کردم همچنان نوارنده‌های چینی در حال اجرا هستند. با حضور علی رهبری ما چیزی از خارجی‌ها کم نداریم؛ این مرد توانایی‌هایی دارد که می‌تواند کاری کند تا بچه‌های باستعداد ایرانی در سطح جهانی بدرخشند.»

حضور ارکستر فیلارمونیک چین در ایران و در ادامه حضور ارکستر سمفونیک برلین در تهران که طی چند ماه آینده اتفاق خواهد افتاد، علاوه بر وجه موسیقایی آن -در ادامه‌ی مراودات ایران با کشورهای دنیا بعد از توافق هسته‌ای- در زمینه فرهنگی هم می‌تواند نقش به‌سزایی در بازتعریف دیپلماسی کشورها داشته باشد. داود گنجه‌ای در این‌باره می‌گوید: «از همه مهمتر پیوند و دوستی است که بین دو تمدن بزرگ دنیا اتفاق افتاده است و امیدوارم این دوستی و مودتی که از طریق هنر ایجاد می‌شود، سرفصل دوستی‌های تمام ملت‌ها باشد. هر چه فرهنگ‌ها به هم نزدیک‌تر باشند و دامنه هنر که زبان بین‌المللی دارد، گستره‌تر شود، بر سایر قسمت‌ها از نظر سیاسی و اجتماعی هم تاثیر بسزایی می‌گذارد.»
 

• علی مرادخانی: این اتفاق با همکاری نهاد ریاست جمهوری، وزارت ارشاد و وزارت امور خارجه میسر شد

علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به همراه پانگ سن -سفیر چین در ایران- در این کنسرت حضور یافته بود، طی پیامی در بروشور برنامه اظهار کرده بود: «موسیقی زبان مشترک ملت‌هاست و آنچه می‌تواند مهرورزی و انسان دوستی را به زبانی مشترک بیان نماید موسیقی است. امروز ملت هنردوست ایران میزبان سفیران فرهنگی و هنرمندانی شایسته از جمهوری خلق چین هستند و این اتفاق فرخنده می‌تواند نقطه آغازی برای تعاملات فرهنگی هرچه بیشتر باشد. همراهی ارزشمند ارکستر فیلارمونیک چین و ارکستر سمفونیک تهران که با همکاری نهاد محترم ریاست جمهوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت امور خارجه میسر شد در نگاهی سمبولیک نشانه دوستی و نیز راهگشای مسیر توسعه روابط دیپلماتیک فرهنگی دو کشور است. با افتخار پذیرای حضور هنرمندان شایسته ارکستر فیلارمونیک چین هستیم.»
 
مصطفی کمال پورتراب، تهمورس پورناظري، علیرضا مشایخی، فرزاد طالبی، محمد سریر، داود گنجه‌ای، هادی آزرم، علی جعفری پویان از جمله مهمانان ویژه اولین شب کنسرت مشترک ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فیلارمونیک چین بوند. شب دوم این کنسرت مشترک جمعه 23 مرداد ماه ساعت 21:30 در تالار وحدت برگزار می‌شود.