موسیقی ما - مراسم افتتاحیه دومین نمایشگاه ساز خانه موسیقی ایران با عنوان «سازخانه» با حضور هنرمندان و علاقه‌مندان سازسازی در خانه‌ی هنرمندان برگزار شد. در این مراسم کلیپی از نمایشگاه سازهای ابداعی «محمدرضا شجریان» که سال 92 در خانه هنرمندان برگزار شده بود پخش شد.

در آغاز این مراسم «حمیدرضا نوربخش» -مدیرعامل خانه موسیقی- سخنانی را ایراد کرد: «بر هیچ کس پوشیده نیست که موسیقی بدون ساز نمی‌تواند تبلور داشته باشد و کسانی که سازها را می‌سازند باید هنرمندانی باشند که هوش موسیقایی دارند و زیباشناسی صوت را بدانند تا سازی ساخته و دست هنرمند نوازنده‌ای قرار بگیرد و به وسیله آن با مخاطبش حرف بزند. امروز جا دارد از استاد محمدرضا شجریان یاد کنم که دو نمایشگاه در این زمینه به همت او برگزار شد و با دو نمایشگاهی که از سوی کانون ساز برگزار شده است در کل شاهد چهارمین نمایشگاه ساز هستیم.»

مدیر عامل خانه موسیقی اظهار امیدواری کرد که این نمایشگاه‌ها تداوم داشته باشد: «ما در خانه موسیقی و به وسیله کانون سازندگان ساز در تلاش هستیم سامانه جامعی را راه‌ اندازی کنیم تا ظرفیت‌های مربوط به این حوزه شناخته شود. ارتباط با یک سازنده ساز در داخل و خارج از کشور یک معضل است. حتی در قیمت‌گذاری سازها نیز اجحاف‌هایی صورت می‌گیرد و این موارد نیاز به توجه دارد تا پلی ارتباطی در این زمینه ایجاد شود.»  

نوربخش همچنین از مدیریت و مجموعه خانه هنرمندان و همچنین مدیریت و مجموعه  خانه موزه دکترمعین و استاد امیرجاهد که در برپایی این نمایشگاه همراه خانه موسیقی بودند تقدیر و تشکر کرد.

در ادامه مراسم دکتر «محمدسریر» - عضو شورای عالی خانه موسیقی- نیز با بیان این مساله که ساز گویای موسیقی است و اگر حذف شود موسیقی نیز حذف می‌شود و استعدادها از بین می‌رود به این نکته اشاره کرد که: «در کشورهای مختلف موزه‌های متفاوتی در این حوزه وجود دارد. موسیقی ملی ما زبان قدیم و کهنی دارد که کم و بیش می‌تواند به همان زبان صحبت کند. ما شاهد تحولات بسیاری در حوزه موسیقی هستیم و سازها با شرایطی که داشته‌اند متحول شده‌اند. در کشورهای دیگر به جز نمایش ساز مسیر تحول آنها را نیز به نمایش می‌گذارد.»

عضو شورای عالی خانه موسیقی ادامه داد: «سازهای زمان ما گویای منویات ما در حوزه موسیقی است. هر کدام از سازها ترتیب‌های ساختی دارند و متخصصانی که آنها را می‌سازند، عشق به این کار مهمترین انگیزه‌شان است. سازهای ایرانی امروزه کیفیت بسیار خوبی پیدا کرده‌اند تا جایی که حتی خارجی‌ها نیز از آنها استفاده می‌کنند و صداهای خوبی از آن بیرون می‌آورند. زبان موسیقی از دل ساز بیرون می‌آید. بنابراین هر چه دلنشین‌تر باشد جذاب‌تر خواهد بود و مخاطب لذت بیشتری از آن می‌برد. به همین دلیل ما نیاز به چنین برنامه‌ها و نمایشگاه‌هایی داریم که امیدوارم هر سال تداوم داشته باشد.»

در ادامه برنامه «جهانگیر نصری اشرفی» -پژوهشگر موسیقی- مباحثی را در حوزه سازشناسی بیان کرد: «تغییر ساختار سازها مسئله اساسی در شناخت موسیقی اقوام و ردیفی هستند و در این حوزه کارهای کمی انجام شده است. یک بحث مربوط به این می‌شود که برخی از مقام‌داران قدیم چندان به ساز و تحول آن نپرداخته‌اند. به همین دلیل این مساله نیاز به بحث‌های تخصصی دارد؛ اما همه سازها در ۵۰ سال اخیر در حوزه موسیقی و ردیفی دچار تغییرات اساسی شدند و این تغییرات آنقدر خرد خرد انجام شده که ما به موضوع آن پی نبرده‌ایم. می‌دانیم که ساز تنبور در بسیاری از نقاط ایران به جز نقاطی که به زبان پهلوی آشنا هستند به دو تار شهرت پیدا کرده است که تغییر و تحول این نام جای بحث و گفت‌وگو دارد. وقتی به سازهای قدیم مراجعه می‌کنیم می‌بینیم که کاسه تنبورها در بسیاری از نقاط به اندازه دو مشت بوده است. سازها بیان کننده و همراه کننده آواز هستند. ساز تنبور به عنوان اصلی‌ترین ساز اقوام ایرانی نیز در زمانی پنج تار، شش سیم و در مقطعی چهار سیم شده است. بخشی از این تغییر و تحول توسط سازنده معروفی به نام استاد نریمان صورت گرفته، او اولین سفارشات بزرگ شدن کاسه ساز را از آشیق‌های ترک گرفته است. زیرا آنها معتقد بودند حجم این ساز بیانگر موقعیت فعلی حال حاضر نیست. بنابراین استاد نریمان به عنوان مشهورترین سازنده، کاسه ساز قوپوز را بزرگ کرد. کاسه این ساز در حال حاضر به هیچ وجه در مقایسه با کاسه سازهای ۵۰ سال گذشته نیست.»

این پژوهشگر موسیقی اقوام در پایان سخنانش  گفت: «از دوره صفویه که ساز ممنوع شد، خنیاگران بومی بدون ساز اجرا می‌کردند. در واقع ساز حذف شد اما ضربه‌ای به موسیقی نخورد. سازها در موسیقی قومی همراه کننده آواز بودند و فضای موسیقی را ایجاد می‌کردند. البته این موضوع در موسیقی ملی متفاوت است. همچنین سازهای زهی، زخمه‌ای و ملی در ۵۰ سال اخیر رفته رفته بزرگ شده و تنبورهای فعلی با کاسه‌هایی که می‌بینیم با فرهنگ موسیقیایی ما همخوان نیست.»

در ادامه داریوش النجری (دبیر دومین نمایشگاه ساز خانه موسیقی)  به عنوان آخرین سخنران در جایگاه قرار گرفت و ضمن ارائه گزارشی از روند شکل گیری نمایشگاه گفت: «مهمترین هدف از چنین نمایشگاهی در کنار هم قرار گرفتن سازنده‌های ساز و استفاده از تجربه و عواطف یکدیگر آنهاست تا زحماتی که تاکنون کشیده شده در معرض نمایش قرار بگیرد. امیدوارم در سال‌های آینده بتوانیم با استفاده از این تجربه‌ها برای آینده نه چندان دور و نمایشگاه‌های خارجی استفاده کنیم.»

سپس گروه موسیقی «خوشنواز» به نوازندگی هاتف خضرلو(تار)، پیام یکتا(کمانچه) و امیر خوش روان(تنبک) قطعاتی  را در دستگاه شور و از ساخته های زنده یاد بیگجه خانی اجرا کردند که مورد توجه حضار قرار گرفت.

پس از پایان مراسم مسئولان و هنرمندان موسیقی در مقابل سالن ممیز خانه هنرمندان حاضر شدند و روبان افتتاح نمایشگاه «سازخانه» با حضور حمیدرضا نوربخش، و به دست تقی ضرابی و محمد سریر قیچی شد و نمایشگاه به طور رسمی افتتاح شد و حضار از بخش های مختلف بازدید کردند.