اثری از:
مدیر تولید:
سما بابایی
تدوین:
وحید رحیمیان
گفت و گو:
موسیقی ما - این گفتوگو، مصاحبهی دو آهنگساز با یکدیگر است. گفت وگو را «مانی جعفرزاده» انجام داده است با «کامبیز روشنروان». یکی محقق و منتقد و آهنگسازِ جوانی است که تا همینجایش هم کارهای مهمی انجام داده است و دیگری بیش از نیمقرن است که نامش در عرصهی موسیقی ایران میدرخشد آن هم در زمینههای مختلف. در حوزهی موسیقی کلاسیک «کنسرتو فلوت» را خلق کرده و در حوزهی موسیقی سنتی اثری چون «یادگار دوست» را ساخته و «دود عود» را تنظیم کرده است. به اینها باید کارهای مدیریتیاش را هم اضافه کرد. به همین خاطر است که دیدنِ این گفتوگو که بخشهای ناقصی از آن مکتوب نیز شده است، میتواند تجربهای تازه باشد برای آنانی که نگاهی جدی به موسیقی دارند؛ ضمن آنکه نکاتی که «جعفرزاده» میپرسد و «روشنروان» پاسخ میدهد؛ میتواند راهنمایی برای فعالانِ این حوزه باشد. از همین روی شما را دعوت میکنیم به دیدن و خواندنِ این گفتوگو:
من اصولا همیشه دنبال تجربه کردن بودهام و موسیقی ایرانی را بالا و پایین کردهام و دستگاههایی را کنار هم استفاده کردهام که اصلا امکانش وجود نداشته است.
فرض کیند بخواهید ماهور و همایون را کنار هم بگذارید.
- حوزههای فعالیت شما نسبتا متنوع است؛ اگرچه شما هیچگاه خارج از موسیقی فعالیت نکردهاید؛ اما در خود موسیقی در حوزههای متفاوتی فعالیت کردهاید. هم معلم موسیقی بودهاید. هم رسالهی هارمونی دارید و هم موسیقی علمی و جدی نوشتهاید و چندین اثر مهم هم دارید؛ به اینها باید فعالیتِ مدیریتی موسیقی را هم اضافه کرد و نوشتنِ موسیقی فیلم و موسیقیهای آسانتر. تمام کسانی که معمولا در چند حوزه فعال هستند، همیشه تصورشان از خودشان یک چیز است؛ یعنی ستون اندیشهای دارند و تمام شاخههای دیگر خیمهای است که بر آن استوار است. وقتی به خودتان رجوع میکنید کدام یک از این حوره ها فضای ذهنیتان را بازگو میکند؟
- شما از معدود آهنگسازان و تئوریسینهای موسیقی هستید که صاحب رسالهی شخصی در هارمونی هستید. بقیهرسالهها غالبا ترجمه هستند و این در حالی است که شما در این حوزه تالیف دارید که در موسیقی ایران یک نمونه است. خب با توجه به اینکه این رسالههای خارجی وجود داشت چرا تصمیم به تالیفِ یک رسانه گرفتید؟
- چه کار میکردید که شبیه نبود؟
- در حال حاضر آن را درس میدهند.
- طی این سالها بازنگری ای در آن انجام دادید؟
- شما در دورهای که در هنرستان موسیقی تحصیل میکردید خلاقیت آهنگسازی داشتید. بعد وارد دانشکدهی هنرهای زیبا میشوید و سپس به امریکا میروید. در آنجا سبک آهنگسازی شما تغییر می کند. شما چند نوع موسیقی مینویسید (اگر کسی به موسیقی من رجوع کند من یک نوع موسیقی مینویسم؛ اما شما انواع مختلف موسیقی دارید). یک دورهی جالب در موسیقی شماست که مربوط به همان دوران تحصیلتان در امریکاست و بخش مهمی از آثارتان در این دوره نوشته میشود. کنسرتو فلوت تا به امروز یکی از مهمترین آثاری است که یک آهنگساز ایرانی نوشته است. ابته که سازِ اصلی شما نیز فلوت است و خواهناخواه این مساله به آن کمک کرده است. چه زمانی توجهتان به موسیقی معاصر جلب شد؟
- برای مثال؟
- یادگار دوست از جاودانههای موسیقی ارکسترال ایرانی است و «دود عود» با تنظیم شما هم اثر بسیار درخشانی است. شما در آنجا هم از این روش استفاده کردید؟
من اصولا همیشه دنبال تجربه کردن بودهام و موسیقی ایرانی را بالا و پایین کردهام و دستگاههایی را کنار هم استفاده کردهام که اصلا امکانش وجود نداشته است.
- مثلا؟
فرض کیند بخواهید ماهور و همایون را کنار هم بگذارید.
- یعنی بهنوعی مینور و ماژور.
- در چه اثری؟
- به نظر میرسد شما در تمامِ حوزههای مهم تئوریک مبدع شیوههایی برای خودتان بودهاید؛ اما در حوزهی نوازندگی هم یک موردِ عجیب در حوزهی موسیقی هستید که همزمان در دو ساز (سنتور و فلوت) فارغالتحصیل شدهاید. این دو وجهی بودن ذهن موسیقی شما از آنجا نمیآید؟ اصلا نوازنده بودن چقدر به سیستم آهنگسازی شما کمک کرد؟
- شما در دورهای از زندگیتان موسیقیهایی برای طیف گستردهتری از مخاطب نوشتهاید. این در حالی است که شما با موسیقی ایرانی و موسیقی آتونال محشور بودهاید و حالا قرار است قمستی از داناییتان را کنار گذاشته و برای طیف وسیعی از مخاطبان قطعهای را بسازید.
- این همان قطعهای است که هر سازی مجزا حرکت میکرد؟
- آقای سنجری آن را رهبری کرد؟
- تلویحا میگویید رفتنتان به سوی موسیقی آسانتر نوعی توفیق اجباری بود.
- شما به نسلِ سختی تعلق داشتید که چندین فراز و فرود تاریخی را تجربه کردید.
- شما الان رییس کانون آهنگسازان خانهی موسیقی هستید و در کنار آن در طول 30 سال در بخشی از شوراهای مهم تصمیمگیری موسیقی به عنوان مشاور ارشاد در سیاستگذاری کلان حضور داشتید. مدیر عامل خانهی موسقی و رییس جشنوارهی موسیقی هم بودهاید. شما یک دورهی سیاستگذاری کلان فرهنگی هم داشتهاید و این دقیقا همان سالهایی است که نسلِ من در حال شکلگیری است. شما کی این توانایی را در خودتان کشف کردید که میتوانید یک مدیر موسیقایی هم باشید و در عین حال سیستم چه زمانی کشف کرد که میتواند از شما مشاوره بگیرد؟
- اساسنامه نوشتن را چطور یاد گرفتید؟
- تجربهی من در این حوزه میگوید ما چیزهایی میگوییم؛ اما در نهایت کسی در آن سوی میز نشسته است که در نهایت او تصمیم میگیرد، در این سالها چقدر اندیشههایتان در حوزهی موسیقی را عملی کردهاید؟
- مثل چه کارهایی؟
- شما مدیر عامل خانهی موسیقی هم بودهاید. چرا از آنجا بیرون آمدید؟
- چه کار میخواستید کنید؟
- نگاه من به نگاه شما نزدیک است و فکر میکنم موسیقی جدی نیازمند حمایت دولت است. اما برخی میگویند در این صورت حیات طبیعی اقتصاد موسیقی مخدوش میشود. مثلا آقای مرادخانی که اگرچه من به او انتقاداتی داشتم؛ اما نمیتوان انکار کرد که مدیرِ موفقی است؛ اعتقاد داشت که موسیقی باید خودش دخل و خرجاش را در بیاورد. در برابر چنین سوالی چه پاسخی میدهید؟
-
سایت موسیقی ما , آوش مدیا
-
سایت موسیقی ما , آوش مدیا
-
سایت موسیقی ما , آوش مدیا
-
شهرام ناظری , سایت موسیقی ما
-
عالیم قاسم اف , سایت موسیقی ما
-
پدرام امینی ابیانه , سایت موسیقی ما
-
سالار عقیلی , ابوالفضل صادقی نژاد , سایت موسیقی ما
-
سازنگار , سامان احتشامی , سایت موسیقی ما
-
فردین خلعتبری , سایت موسیقی ما
-
حیدو هدایتی , سایت موسیقی ما
-
فرهاد فخرالدینی , سایت موسیقی ما
-
شهرام ناظری , سایت موسیقی ما
-
پژمان طاهری , سایت موسیقی ما
-
همایون شجریان , فردین خلعتبری , سایت موسیقی ما
-
مجید رضوی , سایت موسیقی ما
-
رضا موسوی , سایت موسیقی ما
-
سازنگار , پویا نیکپور , سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما , علیرضا پور استاد
-
سایت موسیقی ما , مهدی بوستانی
-
گروه چارتار , سایت موسیقی ما
-
سالار عقیلی , سایت موسیقی ما
-
سازنگار , آزاده امیری , سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما , فردین خلعتبری , علی اکبر قربانی , مانی جعفرزاده
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
فرهاد فخرالدینی , علی اکبر قربانی , سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما , ماکان بند
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما
-
علیرضا میرآقا , سایت موسیقی ما , سازنگار
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما , اکسیر نوین , محمدرضا خانزاده
-
سایت موسیقی ما , سهراب پورناظری , علی قمصری
-
سایت موسیقی ما , اکسیر نوین , محمدرضا خانزاده
-
سایت موسیقی ما , محمد بحرانی
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما , منوچهر صهبایی
-
سایت موسیقی ما
-
سایت موسیقی ما , آیدین الفت
-
سایت موسیقی ما
دیدگاهها
موسیقی ما: ممنون از تذکرتون. مشکلات فنی ای روی سایت هست که در حال رفع شدن هستند. ان شاءالله تا یک ماه دیگه همه این مشکلات برطرف میشن.
من متوجه نمیشم هر موقع از اساتید روشن روان و شهبازیان در مورد آثارشون سوال میشه همش میخوان خودشون به اساتید القاء کنند که این اثر شما چرا بهترین هست؟ اتفاقا هردو عزیز گرانمایه از کاری که با افتخاری انجام دادند جورایی یاد می کنند،آقا یادگار دوست آهنگسازی به شدت به اجرا می چربه حتی کار استاد شهبازیان با شجریان هم به پای شورعشق نمیرسه که برای افتخاری ساخت یا جناب روشن روان البوم گل هزاربهارش با اینکه تا سال 77 ممنوع بود اما صدا واجرای افتخاری تکرارنشدنی هست،استاد فخرالدینی که اصلا فکر کنم ترسید برای افتخاری بسازه حالا این دیگه نخواست با افتخاری کار کنه چیز دیگه ای هست،عارضم اینکه طرف هر چقدر از راهش منحرف شد اما روزگار و لحظات خوشش نباید فراموش بشه البته افتخاری عزیز منحرف شد وتا صد سال دیگه هم صدا با این مشخصات که به گمان من کاملترین صدای موسیقی ما بوده ظهور نخواهد کرد.
مصاحبه کننده البوم یادگار دوست و دود عود رو پیش میکشه و خود استاد روشن روان از امیرکبیر اسم می بره و من خودم بعنوان مخاطب موسیقی سبک کاری و کمال هارمونی ایشون رو در البوم گل هزار بهار می دانم،کاری که شتیده نشده ،خصوصا قطعه شمع با صدای پرطنین افتخاری در این البوم تکرار نشدنی هست.
افزودن یک دیدگاه جدید