موسیقی ما - نقشِ ارامنه در موسیقی ایران، نقشی انکارناپذیر است. آنان در موسیقی مدرنِ ایران و همچنین موسیقی علمی نقشی تعیین‌کننده داشته‌اند. بسیاری حتی بر این اعتقادند که اگر امروز موسیقی کلاسیک در ایران وجود دارد، نقشِ ارامنه در آن بسیار تعیین‌کننده است؛ چهره‌هایی چون روبیک گری‌گوریان، امانوئل ملک اصلانیان، ایوان گالانیان و لوریس چکنواریان نقشی بزرگ در موسیقی ایران ایفا کردند و خدماتِ بسیاری به آن کرده‌اند. هرچند که محدود کردنِ آنان به موسیقی کلاسیک، نادیده‌‌گرفتنِ سهم آنان در بخش‌های دیگر است؛ مثلا «هوهانس آبکاریان» که به «یحیی» معروف است، خوش‌دست‌ترین تارهای ایران را ساخته است. بخشی از این مساله را می‌توان در نقشِ پررنگِ موسیقی در زندگی ارامنه دانست؛ به قولِ «لوریس چکناواریان» همانطور که فارس‌ها با شعر بزرگ شده‌اند؛ ارامنه با موسیقی رشد کرده‌اند.

از طرفِ دیگر می‌توان مشابهاتِ موسیقی ایرانی و ارمنی را در این میان موثر دانست. موسیقی ارمنی هم تا حدود صد سال دستگاهی بود؛ اما ارامنه ربع پرده را از بین بردند و موسیقی‌شان را چندصدایی کردند. در آن زمان با وجود آهنگسازانی چون کومیتاس وارداپت موسیقی ارمنستان عوض شد و گام‌های ماژور و مینور به موسیقی‌شان اضافه شد. به مناسبت سالِ نوی مسیحیان به بررسی نقشِ موسیقی‌دانان ارامنه در ارتقای موسیقی ایران پرداخته‌ایم: 
 

«امانوئل ملیک اصلانیان» از آهنگسازان و پیانیست‌های بزرگ ایرانی بود. «اصلانیان» تحصیلات ابتدایی و آموزش پیانو را در زادگاهش تبریز آغاز کرد. او  در سنین جوانی برای تحصیل موسیقی راهی آلمان شد و پس از طی دوره کوتاهی در هنرستان موسیقی هامبورگ، تحصیلات موسیقی خویش را در آکادمی موسیقی برلین ادامه داد. این هنرمند پس از بازگشت به ایران به آموزش موسیقی در دانشگاه تهران و هنرستان عالی موسیقی پرداخت.
آثار ساخته‌شده توسط امانوئل ملیک اصلانیان بارها توسط ارکسترهای بزرگ جهان و ارکستر سمفونیک تهران به رهبری فرهاد مشکات، حشمت سنجری و علی رهبری اجرا شده ‌است. از معروف‌ترین ساخته‌های او «چهارگاه» برای پیانو و باله «افسانه آفرینش» است.
  آرداشس کاراپتیان

تعدادی از ارامنه در سازسازی ایران نقش موثری داشتند. «نریمان» اولین سازنده‌ی ساز قانون در شهر تهران و سازنده انواع آلات موسیقی در حدود سی سال بود. «آرداشس کاراپتیان» ساز موسیقی جدیدی به نام تارپین ساخت (شبیه گیتار بدون دسته). او همچنین در تهران هنرستان موسیقی شبانه تأسیس کرد. «هویک ادگاریان» نوازده ویلن در ارکستر سمفونیک تهران نیز دارای کارگاه ساخت پیانو بود. او ۲۶ پیانو ساخت. وی همچنین برای موسیقی ایرانی پیانو ۴/۱ تُن را ساخت که به عنوان اختراع در دفتر اختراعات دولتی ثبت شده است.
 
آرشام قهرمانیان

«آرشام قهرمانیان» فعال در تمامی زمینه‌های مربوط به صدا بود، او متخصص میکس و مونتاژ، صدابردار، صداگذار و آهنگساز فیلم است. از سال ۱۳۴۵ با میکس صدا فیلم «شارلاتان» (صابر رهبر) وارد عرصه سینما شد و تا سال ۱۳۵۷و فیلم «باغ بلور» (ناصرمحمدی) میکس ۴۲ فیلم سینمایی را در کارنامه هنری خود ثبت کرد. از آغاز دهه پنجاه در کنار امور صدا و میکس، آهنگ‌سازی را شروع کرد و با ساخت موسیقی متن برای فیلم «بد نام» به کارگردانی شاپور غریب توانایی خود در این زمینه را نیز نشان داد، فیلم‌های «عبور از زندگی» رضا صفایی، «نان و نمک» امیرشروان و «تلافی» ناصر محمدی از جمله آثاری هستند که قهرمانیان موسیقی متن و آهنگسازیشان را عهده‌دار بوده است. او نزدیک به دو دهه در سینما فعالیت داشت و صدابرداری هفت اثر را نیز تجربه کرده است، آرشام از سال ۱۳۵۷ به بعد فعالیت سینمایی دیگری نداشته است. 
 

آرمیک دشچی

«آرمیک دشچی» نه‌تنها برای همه نوازندگان گیتار که برای بسیاری چهره‌ای شناخته‌شده است. سبک آرمیک را عده‌ای فلامنکو می‌نامند که شاید چندان هم دور نباشد؛ چون علاقه او به موسیقی فلامنکو امری انکار ناپذیر است؛ اما باید دانست او و سبکش شمه‌ای از موسیقی فلامنکو، جز و حتی موسیقی ایرانی است و به‌نوعی تلفیقی از سبک‌های مختلف که Nuevo Flamenco می‌نامند؛ چرا رنگ و حس موسیقی فلامنکو بیشتر در آن نمایان است.
علاقه آرمیک به موسیقی از کودکی آغاز شد. در هفت سالگی او چنان شیفته گیتار کلاسیک شد که ساعت مچی خود را برای آن به گرو گذاشت. او گیتار را در زیرزمین خانه (جایی که پنهان از خانواده تمرین می‌کرد) مخفی کرد. علاقه‌ی مادم العمر آرمیک به گیتار فلامنکو در اولین دیدار او از اسپانیا آغاز شد. او اغلب برای همراهی و آموختن از موسیقی‌دان‌های مختلف سبک‌های کلاسیک و فلامنکو به اسپانیا سفر می‌کرد: «وقتی برای اولین بار یک گیتار فلامنکو را لمس کردم، دریافتم که این توانایی را دارم که به‌وسیله سازم حرف بزنم» با شروع کار تکنوازی در سال ۱۹۹۴ او از پیشینه جاز و علاقه اش به فلامنکو برای ایجاد تغییراتی اساسی در پدیدآوردن سبک جدیدی از فلامنکو استفاده کرد.
قرار گرفتن یکی از آلبوم‌های او درصدر بیلبورد جهانی و نمودارهای موسیقی دوره جدید و نیز یک فروش عالی در استرالیا دلیل قاطعی است مبنی بر پذیرش او عنوان هنرمندی که به تنهایی با طبقه‌بندی‌های سنتی مقابله می‌کند.
 
آرین کشیشی

«آرین کشیشی»، موسیقی را از ١٠ سالگی با ساز گیتار نزد «ادوین هاکوپیان» شروع کرده و پس از دو سال به دلیل علاقه به ساز گیتاربیس به فراگیری این ساز نزد «دارا دارایی» پرداخته است. او همچنین تئوری موسیقی، سلفژ و هارمونی را نزدِ «وارطان ساهاکیان» آموخت و در کلاس‌های کنترباس زنده‌یاد «علیرضا خورشیدفر» نیز حضور داشت.
از فعالیت‌های او می توان به حضور در اجراهای متعددی در سبک‌های جَز و فیوژن در گروه‌هایی چون نایم، افشارستان و کامنت و … اشاره کرد. او مدتی است که «پروژه‌ی آرین کشیشی» را تشکیل داده و در حال فعالیت در زمینه‌ی آلبوم و اجرای کنسرت با این گروه است. آلن بارسخیان

«آلن بارسخیان» نوازنده‌ی گیتار الکتریک است. او اولین کنسرت خود را با گروه «پژواک» روی صحنه برد و بعدها با هنرمندانی چون امیرتوسلی، آریا عظیمی نژاد، آرش رادان، میلاد زنده نام وفرزاد فخرالدینی همکاری کرد. او فوق لیسانس نوازندگی گیتار را از ارمنستان دریافت کرده است.

وی از بنیانگذاران گروه «مترو ۳۳» که اولین گروه مجاز ارمنی پاپ ایران بعد از انقلاب است، بوده و تک آهنگ‌های متعددی را با این گروع ضبط و منتشر کرده است.
 
 
آندره آرزومانیان

«آندره آرزومانیان» فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۵۶ با نوازندگی پیانو آغاز کرد. او نوازندگی این ساز را در موسیقیِ فیلم‌های فراوانی از جمله از کرخه تا راین، بوی پیراهن یوسف، آژانس شیشه‌ای، آخرین پرواز، من ترانه پانزده سال دارم، زن امروز، سام و نرگس، دست‌های آلوده و مرسدس و ... بر عهده داشت. آخرین کار «آندره آرزومانیان» آهنگسازی برای فیلم نطفه شوم در سال ۱۳۸۷ بود. او همچنین در آلبوم «پاییز طلایی» اثر فریبرز لاچینی، سمفونی «ایثار» اثر مجید انتظامی و آلبوم «چیدن سکوت» اثر بابک بیات پیانو نواخته ‌است.
«آرزومانیان» در سن 56 سالگی به دلیل ابتلا به سرطان مغز استخوان درگذشت.
 

پیتر سلیمانی‌پور

«پیتر سلیمانی‌پور» آهنگساز و نوازنده چیره‌دست سازهای بادی بود. او را از بهترین نوازندگان ساکسوفون و از موسیقی‌دانان مهم و تأثیرگذار جاز و موسیقی تلفیقی در ایران می‌دانند.

«پیتر» از ابتدای دهه ۱۳۷۰ (خورشیدی) نوازندگی ساکسوفون را به‌صورت تجربی آغاز کرد و مدتی بعد از سال ۱۳۷۳ (خورشیدی) با حضور در صحنه همراه گروه آتین قدم به عرصه موسیقی حرفه‌ای گذاشت. او نخستین کسی بود که با نواختن سازهای درامز، گیتار بیس و ساکسوفون در اجرای گروه آتین قدم در فرهنگسرای بهمن، از این سازها در یک اجرای رسمی پس از انقلاب استفاده می‌کند. در همان سال گروه موسیقی «پرسیکو کوارتت» را با همراهی علی فروردین، مهراب مقدسیان و عین‌الله کیوان‌شکوه تشکیل داد. این گروه، ترانه‌های جاز سرشناس جهان را به صورت زیرزمینی اجرا می‌کردند.

در سال ۱۳۷۶ (خورشیدی) به همراه علی فروردین، بابک ریاحی‌پور، همایون نصیری، کسرا ابراهیمی و نیما حمزه گروه موسیقی «پرسیکو هگزتت» را تشکیل داد که صرفاً به اجرای ساخته‌های سلیمانی‌پور می‌پرداختند.

در سال ۱۳۸۴«آنسامبل پیتر سلیمانی‌پور» با همراهی افرادی چون ماهان میرعرب، پیتر آکوپ، حبیب مفتاح بوشهری، آرش پژند مقدم، دارا دارایی، آیدا نصرت، امین طاهری و میثم مروستی تشکیل داد.

آز آثار منتشر شده‌ی او، می‌توان آلبوم‌های «منظومه شخصی»، «قشم، هشت روایت»، همکاری با سهیل نفیسی در آلبوم «چنگ و سرود» و همکاری با بهزاد میرخانی در آلبوم «جوانه‌ها» را نام برد. پیتر سلیمانی پور آخرین بار حدود دو ماه پیش از مرگ در برنامه «شب‌های جاز» فرهنگ‌سرای نیاوران روی صحنه رفت. او بعد از تحمل دوره طولانی بیماری سرطان در سن ۵۰ سالگی درگذشت.
 

رازمیک اوحانیان

«رازمیک اوحانیان» رهبر گروه کُر و آهنگساز است. او دارای نشانِ درجه یک هنری است و از جمله فعالیت‌هایش می‌توان به رهبری گروه کر ارکسترسمفونیک تهران،رهبری گروه کر ارکسترسمفونیک صدا و سیما، رهبری گروه کر مؤسسه ارکستر ایران، رهبری گروه کر «سوان»، رهبری گروه کر جوانان «آرپا» باشگاه آرارات اشاره کرد.
  رافائل میناسکانیان

رافائل میناسکانیان نوازنده و مدرس پیانو است. او فراگیری موسیقی را در سن ۶ سالگی آغاز کرد و در ۱۰ سالگی اولین کنسرت خود را برگزار کرد. میناسکانیان اولین هنرمندی است که رسیتال پیانو کلاسیکش از تلویزیون ایران پخش شده‌است. او تا زمانی که در ایران بود نزد امانوئل ملیک اصلانیان به فراگیری پیانو پرداخت. او نزد اساتید شناخته شده‌ی بین‌المللی چون ایوب زرکو (لس آنجلس)، کارل اولریش اشنابل (ایتالیا)، ایلونا کابوس (لندن) به تکمیل و فراگیری دانش موسیقی و نوازندگی پیانو پرداخت و همچنین در مدرسه جولیارد در نیویورک تحصیل کرد. او هم‌اکنون علاوه بر اجرای کنسرت، به تدریس پیانو در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده موسیقی دانشگاه هنر مشغول است.

  روبیک (روبن) گریگوریان

روبیک گریگوریان در تفلیس به دنیا آمد. او در تهران ابتدا موسیقی را نزد پدر فر گرفت. «روبیک» مدیر هنرستان عالی موسیقی بود و مدتی نیز رهبری ارکستر سمفونیک تهران را به عهده داشت.
گریگوریان نخستین کسی است که ترانه‌های محلی ایران را جمع‌آوری و برای چهار صدا تنظیم کرد. او در همین زمینه کتابی در دو جلد به نام «ترانه‌های محلی» انتشار داد. از جمله این ترانه‌ها می‌توان به «آی سرکُتل»، «مَسُم، مَسُم»، «هی یار، هی یار» اشاره کرد و ترانه‌های فراموش شده‌ای چون «دختر بویر احمد» و«دست به دستمالم» از این دست هستند. از دیگر آثار او می‌توان «کوارتت زهی»، «اسکرتز»، «چند آواز برای پیانو»، «فانتزی اوریانتال» و «سوئیت ایرانی» را نام برد.
او همراه هانری (برادرش)، دیمیتری کاراپتیان و روبن صافاریان کوارتت زهی تهران را تشکیل داد و بعد از عزیمت هانری به آمریکا، «واهه خوجایان» که هم‌اکنون یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین ویلنیست‌ها و رهبرهای ارکستر سمفونیک در دنیاست، جای او را گرفت.
آخرین اثر روبیک سنفونی شماره ۴ به نام «باداراگ» است که 28 سال روی آن کار کرد. روبیک این اثر را در سال ۱۹۶۲ شروع کرد و در سال ۱۹۹۰ به اتمام رساند. این اثر چهار قسمت دارد و اولین تجربه‌ای است که در فرم اوراتوریوی سنفونیک برای ارکستر سنفونی و گروه کر بزرگ و تک خوان‌ها (تنور و باس باریتون و سوپرانو و متسو سوپرانو) تصنیف شده است.
روبیک گریگوریان در سال ۱۳۷۰ خورشیدی در سن ۷۶ سالگی درگذشت.

  روبیک منصوری
«روبیک منصوری» آهنگساز، تنظیم‌کننده موسیقی، تدوین‌گر و صداگذار فیلم بود. او دانش‌آموخته هنرستان عالی موسیقی و ساز تخصصی‌اش فلوت بود. «روبیک» در صدها فیلم به عنوان صداگذار، میکساژ، افکت، سینکرون، انتخاب موسیقی متن و… فعالیت کرد. فعالیت بی‌وقفه او تا واپسین لحظه‌های مرگش ادامه یافت.

  زاریک گریگوریان

«زاریک گریگوریان» در کودکی نزد مادرش (نکتار) نواختن پیانو را یاد گرفت و استعداد بسیاری از خود نشان داد؛ به‌طوری‌که قطعات سخت آهنگسازان بزرگ را به آسانی اجرا می‌کرد. او بعد از دوره دبیرستانی وارد دانشگاه تهران شد و با دریافت جایزه تحصیلی و بورس جهت ادامه تحصیل به دانشگاه هاروارد بوستون عازم شد. زاریک توام با تحصیل در هاروارد در کلاس‌های کنسرواتوار بوستون شرکت می‌کرد. او سمت استادی دانشگاه‌ها را عهده دار شد و یکی از اعضای موسس دانشگاه ملی شد.

 
زاون اوهانیان
«زاون اوهانیان» آهنگساز، صدابردار و متخصص امور فنی است. از جمله آثار او در حوزه‌ی آهنگ‌سازی می‌توان به فیلم «آشیانه‌ خورشید» و «پابرهنه‌ها» اشاره کرد. در آثاری مثلِ مردافکن، آخرین نبرد، ساحره و ... نیز کارهای صدا را انجام داد و کارهای افکت چند اثر را نیز به انجام رساند.

  زاون یدیگاریانس

«زاون یدیگاریانس» موسیقی‌دان، نوازندهٔ ویلن و پداگوژیست موسیقی بود. او از کودکی فراگیری ویلن را آغاز کرد. بعد از اتمام تحصیلات در کالج موسیقی، نزد استادانی همچون«شاهین دلانیان»، «لئون گریگوریان»، «بابگن تامرازیان» و «شاواش باغداساریان» به تکمیل آموخته‌های موسیقی خود پرداخت. پس از آن به تهران دعوت شد و با ارکسترهای مختلف همکاری خود را آغاز کرد. او پس از ۵ سال به تبریز بازگشت و «هنرستان موسیقی تبریز» را با همراهی چند هنرمند دیگر پایه‌گذاری کرد و از ابتدای تأسیس آن در اوایل دهه ۳۰ به عنوان اولین استاد هنرستان موسیقی تبریز تا زمان انحلال در سال ۱۳۵۸ به تدریس موسیقی در این هنرستان پرداخت. او پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ به‌عنوان عضو شورای موسیقی با اداره کل ارشاد استان آذربایجان شرقی همکاری کرد و همچنان به تدریس ویلن و تربیت شاگردان ادامه داد. زاون یدیگاریانس شهریور۱۳۸۷ در سن ۹۵ سالگی در تبریز درگذشت.

 
سرتیپ سوقومون سیمونیان

سرتیپ سوقومون سیمونیان ملقب به سلیمان‌خان ارمنی در دورهٔ قاجار با درجهٔ سرتیپی رهبر ارکستر نظامی بود و تحصیلات موسیقی خود را در پاریس گذراند. سلیمان‌خان از نخستین و بهترین شاگردهای لومر بود. او قره نی کوچک می‌زد و پیانو می‌نواخت و در تعلیم تمام سازهای بادی دست داشت. سلیمان‌خان بعدها رئیس موسیقی عبدالحسین میرزا فرمانفرما شد و برای آوردن آلات موزیک نظام سفری به خارج ایران رفت. «حسین سنجری» از شاگردان او بوده‌ است. سوقومون سیمونیان در سال ۱۳۱۲ درگذشت.
  سیمون آیوازیان
«سیمون آیوازیان» استاد دانشگاه و آموزگار گیتار و معماری است. او ابتدا نوازندگی را با ساز ماندولین در سن ۱۲ سالگی آغاز کرد پس از ۱۴ سالگی با ساز گیتار آشنا شد و گیتار کلاسیک را به مدت هفت سال با شیوه‌های آکادمیک به صورت خود آموز فراگرفت.
با اولین استاد فلامنکوی خود خوان آلبا در سن ۲۱ سالگی آشنا شد و پنج توکه از توکه‌های معروف اسپانیایی را نزد او آموخت. به موازات گیتار فلامنکو به یادگیری گیتار کلاسیک نیز ادامه می‌داد. سیمون آیوازیان عضو هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین و مدرس دانشگاه خاتم تهران است.
  گورکن موسسیان
«گورگن موسسیان» رهبری گروه کر ارکستر سمفونیک تهران را برعهده داشت. او پس از تأسیس تالار وحدت (رودکی) و بخش اپرای تالار به عنوان خوانندهٔ گروه کر و پس از آن دستیار رهبر گروه به کار پرداخت. وی پس از انقلاب اسلامی نزدیک به ۲۰ سال گروه کر ارکستر سمفونیک تهران را رهبری و در هنرستان موسیقی دختران و پسران تدریس کرد. رهبری گروه کر «سوان» از دیگر فعالیت‌های موسسیان بود که به گفتهٔ هنرمندان کر ایران، در دوران او یکی از حرفه‌ای‌ترین گروه‌های کر تشکیل شده بود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وی برای خدمت به دنیای موسیقی به میهن خود بازگشت، در این ایام گروه کر ارکستر سمفونیک تهران با ادغام منتخب اعضای سه گروه کر ارکستر سمفونیک، گروه کر ملی و گروه کر اپرا شکل گرفت که رهبری آن را موسسیان بر عهده گرفت.
موسسیان به علت بیماری در ایالات متحده آمریکا ماندگار و در همان‌جا دار فانی را وداع گفت.
  گوهار آبیان داویدیان
«گوهار آبیان داویدیان» اولین بانوی دانشجو و فارغ‌التحصیل هنرستان عالی موسیقی تهران و نوازنده ارکستر فیلارمونیک است.
  لودویگ بازیل
«لودویگ بازیل» موسیقی‌دان و نوازندهٔ ویلن بود. او در سال ۱۳۳۳ از مدرسه موسیقی سانتا چیچیلیای رم در رشته نوازندگی ویولن و در سپس در سال در رشتهٔ آموزش ویولن و آهنگسازی فارغ‌التحصیل شد. از فعالیت‌های او می‌توان به رهبری «گروه همسرایان باشگاه فرهنگی-ورزشی آرارات تهران»، همکاری با انجمن فیلارمونیک تهران، رهبری گروه کر اپرای تهران و پایه‌گذاری و رهبری «گروه مرکز موسیقی هایریک» اشاره کرد. بازیل قطعات برجسته‌ای بر مبنای آثار مذهبی و کلاسیک ارمنی به ویژه، کتاب سوگ نامهٔ نارک خلق کرده‌است. از شاگردان او می‌توان به «شهرداد روحانی» اشاره کرد. او در سال ۱۳۶۹ درگذشت.

  لوریس چکناواریان
«لوریس چکناوریان» یکی از شناخته‌شده‌ترین موزیسین‌های ایرانی است. او تحصیلات موسیقی خود را از سال ۱۳۳۲ در هنرستان عالی موسیقی آغاز کرد. مدتی بعد به وین عزیمت کرد و تا سال ۱۳۴۰ در فرهنگستان موسیقی این شهر به تحصیل آهنگسازی و رهبری ارکستر اشتغال داشت.
چکناواریان سپس به ایران بازگشت و ضمن تدریس در هنرستان عالی موسیقی و ترتیب دادن نمایشگاهی از سازهای ملی در انستیتو گوته تهران، تصدی صداخانه ملی هنرهای زیبای کشور را عهده دار شد.
وی در سال ۱۳۴۹ علاوه بر کنسرت‌هایی با ارکستر سمفونیک تهران، ارکستر مجلسی و تلویزیونی ملی ایران و... (به عنوان رهبر میهمان)، آثار متعددی آفرید که اکثر آنها در تالار رودکی اجرا شد. چکناواریان در سال ۱۳۵۱ به رهبری ارکستر اپرای تهران منصوب شد.
چکناواریان به‌عنوان آهنگساز تاکنون بیش از ۷۵ اثر شامل ۶ اپرا، ۵ سمفونی، ۱ اوراتوریو، ۱ رکوئیم، آثاری در زمینه موسیقی کُر،  موسیقی مجلسی،  موسیقی باله،  پیانو و خوانندگی، و همچنین کنسرتوهایی برای پیانو،  ویولن،  گیتار، سلو و پیپا، در کنار موسیقی‌های متن فیلم ساخته‌است. او بیش از ۱۰۰ اثر با لیبل‌هایی مانند آرسی‌ای، فیلیپس، اِمی و ای‌اس‌وی منتشر کرده‌است.
چکناواریان بسیاری از ارکسترهای مهم جهان از جمله ارکستر فیلارمونیک ارمنستان، فیلارمونیک سلطنتی انگلستان، فیلارمونیک سلطنتی لیورپول، ارکستر مجلسی انگلیس، ارکستر سمفونیک لندن را رهبری کرده‌است.
 آفرینش نخستین اپرا برای کودکان نیز با پردیس و پریسا به نام لوریس چکناواریان ثبت شده‌ است. او نخستین آهنگسازی است که روی رستم و سهراب کار کرده و اپرای خود را در صحنه‌های جهانی نیز به اجرا درآورده‌است. لوریس چکناواریان در عرصه باله نیز کار کرده‌است. افسانه سیمرغ از عطار نیشابوری را صحنه‌ای کرده‌است.  سیمرغ در ۱۳۵۴ خورشیدی در تالار رودکی نخستین اجرای خود را انجام داد. دیگر آثار برجسته لوریس چکناواریان عبارت‌اند از: سمفونی شماره یک برای ترومپت و سازهای کوبه‌ای، سمفونی کردو، اوراتوریو زندگی مسیح، دو کنسرتو برای ویولن و پیانو، سوئیت دریاچه وان، و بالاخره اوراتوریو آخرزمان.
لوریس چکناواریان در ۱۳۴۲ خورشیدی با ساختن موسیقی متن فیلم جلد مار ساخته هژیر داریوش آهنگسازی برای فیلم را آغاز کرد.  به عنوان یکی از موسیقیدانان صاحب سبک برای مستندهای بسیاری موسیقی ساخته و با کارگردان‌های متفاوتی همکاری داشته‌است.  موسیقی متن ۴۰ فیلم مستند و سینمایی از جمله جدال در مهتاب (۱۳۴۸) به کارگردانی انزو دل وینچنسو، بی‌تا (۱۳۵۱) به کارگردانی هژیر داریوش.  او برای ۱۷ فیلم مستند موسیقی متن فیلم تهیه کرده‌است.
در آثار چکناواریان تأثیر موسیقی ملی ایران به خوبی مشهود است. چکناوریان در ۱۳۵۱ خورشیدی به رهبری ارکستر اپرای تهران منصوب شد. او شاید یگانه ایرانی باشد که در ۱۷ سالگی ارکستر سمفونیک را رهبری کرده‌است.

  لوریس هویان                          
لوریس هویان رهبر اپرا، پیانیست و مدرس صداسازی و آواز کلاسیک ایرانی است. او در طول زندگی حرفه‌ای خود در رشته موسیقی در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، گروه موسیقی دانشگاه صدا و سیما، دانشگاه جامع علمی کاربردی و هنرستان عالی موسیقی تدریس کرده‌است.
«هویان» بنیان‌گذار و رهبر ارکستر مجلسی و گروه کُر دانشگاه تهران، ارکستر سمفونیک دانشکده صدا و سیما، ارکستر مجلسی سیلک و گروه کُر آواسا نیز هست.
لوریس هُویان دارای مدرک کارشناسی موسیقی از دانشگاه آزاد اسلامی در تهران، مدرک کارشناسی ارشد رهبری اپرا و ارکستر سمفونیک از کنسرواتوار دولتی کومیتاس ایروان در ارمنستان، و مدرک دکتری رهبری اپرا از کنسرواتوار دولتی کومیتاس ایروان در ارمنستان است. از اساتید موسیقی وی می‌توان به فرهاد فخرالدینی، کامبیز روشن روان، امیر اشرف آریانپور، مصطفی کمال پورتراب، حسن ریاحی، محمد سریر، رافائل میناسکانیان، یوری داوتیان و ادوارد میرزویان اشاره کرد.

  لئون گریگوریان
«لئون گریگوریان» در سال ۱۲۶۵ به دنیا آمد و بعد از پایانِ تحصیلاتش‌ در شهرهای رشت و تبریز اقدام به تدریس موسیقی و تشکیل گروه سرایندگان از دانش‌ آموزان و اجرای کنسرت‌‌های مختلف کرد.
لئون گریگوریان در سال ۱۲۹۶ در مدرسه مرکزی خلیفه‌‌گری ارامنه تبریز یک گروه کر چهارصدائی تشکیل داد و همچنین گروه موسیقی مجلسی را تاسیس کرد که مدت ۳۰ سال رهبری آن را به عهده داشت. لئون گریگوریان تنظیم‌کننده سرودهای بسیاری به زبان‌‌های فارسی و ارمنی است. ازجمله سرودهای فارسی او می‌ توان از ایران، خیز، دلپسند، جلوه گل، سرود توانائی و سرود کارناوال اشاره کرد. او در طول زندگی هنری خود، ۹۴ ویولنیست را تعلیم داد. لئون گریگوریان همچنین ارکستر سمفونی «سالن» را که اولین ارکستر تبریز بود تاسیس کرد و اولین اپرای زبان فارسی را بنام «آنوش» به روی صحنه آورد. او در سال ۱۳۳۶ بدرود حیات گفت.
 
نیکول گالاندریان
«نیکول گالاندریان» نیکول گالاندریان در طول فعالیت هنری خویش ۵۰۰ قطعه موسیقی ساخته و تنظیم کرده‌است. وی همچنین خالق سه اپرت به نام‌های «پروانه»، «چوپان» و «شکار لالوار» و همچنین ده اپرت برای کودکان است. او همچنین خالق ۴۶ ترانه برای کودکان (۱۸ ترانه به زبان فارسی و ۲۸ ترانه به زبان ارمنی) است.
  وارطان ساهاکیان

«وارطان ساهاکیان» در ۱۵ سالگی، به تهران آمد و فراگیری موسیقی را با ساز پیانو، از ۱۴ سالگی، آغاز کرد. او دارای مدرک درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. از فعالیت‌های او می‌توان به آهنگسازی برای فیلم‌های سینمایی از جمله «سگ کشی» اثر بهرام بیضایی و «صورتی (فیلم ۱۳۸۱)» اثر فریدون جیرانی اشاره کرد. ترجمه کتاب «هارمونی کاربردی» اثر ریمسکی کورساکف از دیگر فعالیت‌های اوست.
  واروژان
واروژان که از او به عنوان «پدر ترانه‌سازی نوین ایران» نیز نام برده‌اند به عنوان آهنگساز و تنظیم‌کننده با بسیاری از خوانندگان پاپ شناخته‌شده دوران خود فعالیت داشت و آهنگسازی ۲۵ فیلم سینمایی را در کارنامه هنری خود دارد.
واروژان در سال ۱۳۴۷ برای بار اول برای فیلم جهنم سفید به کارگردانی ساموئل خاچیکیان موسیقی نوشت. واروژان به ساخت موسیقی فیلم علاقه‌مند شد و این امر موجب شد که این کار را به صورت حرفه‌ای ادامه دهد. ساخت موسیقی فیلم «حسن کچل» ساختهٔ علی حاتمی که به عنوان اولین اثر موزیکال سینمای ایران شناخته شده از کارهای واروژان است. واروژان این اثر را به هم‌راه بابک افشار، اسفندیار منفردزاده و پرویز اتابکی خلق کرد.
  والودیا آواک تارخانیان
والودیا آواک تارخانیان نوازنده و مُدرسِ ویلن و ویولا و موسیقی‌دان و یکی از نوازندگانِ برجسته در ایران محسوب می‌شد.
او از زمان تأسیس ارکستر سمفونیک تهران توسط پرویز محمود، با این ارکستر به عنوان نوازنده ویلن و آلتو همکاری داشت و در طول سال‌های فعالیتش اجراهای متعددی به رهبری فرهاد مشکات و حشمت سنجری اجرا کرد. تارخانیان در این دوره با کوارتت شوبرت تهران نیز همکاری داشت و همچنین پیش از انقلاب در هنرستان عالی موسیقی تدریس می‌کرد. او مدتی در ارکستر فرهنگسرای بهمن نوازندگی کرد و پس از آن تا پایان به تدریس و تربیت شاگردان پرداخت.
سیاوش ظهیرالدینی، شجاع‌الدین لشکرلو، میثم مروستی از شاگردان این هنرمند محسوب می‌شوند. والودیا تارخانیان در سالِ 91 در نهایت سکوت و بی‌خبری در تهران درگذشت.
 
 

واهه خوجایان

«واهه خوجایان» رهبر ارکستر و پایه‌گذار نخستین ارکستر رادیوی ملی ایران بود. خوجایان سپس سرپرستی و رهبری ارکستر هنرستان عالی موسیقی را نیز به عهده گرفت. او با ارکستر مجلسی تلویزیون ملی ایران برنامه افتتاحیه اولین جشن هنر شیراز را به عهده داشت و در کنسرت دوم در همین جشن یهودی منوهین تک‌نوازِ او بود.
 

ویگن داودی

ویگن داوودی صدابردار است. او فعالیت خود را از استودیو الکوردوبس آغاز کرد و با تشويق واروژان براى فراگيرى علوم صدابردارى به سوييس رفت. در آغاز دهه‌ی پنجاه خورشیدی، ویگن داوودی یک سیستم هشت‌تراک صدابرداری و میکس حرفه‌ای را وارد ایران کرد و با تاسیس استودیو پاپ (با همراهی آندرانیک و دکتر پادماگریان) تکنولوژی صدابرداری مولتی‌تراک را در ایران پایه گذاری کرد. او در دهه‌ی پنجاه، دستیار همیشگی واروژان بوده است و بسیاری از آثار مشهور بزرگان موسیقی ایران توسط او صدابرداری و میکس و مستر شده است.
 
هامبارسوم گریگوریان

«هامبارسوم گریگوریان» در تهران اقدام به تشکیل گروه آواز (کومیتاس) می‌‌کند. او بیش از یک‌صد اثر (آوازهای گروهی و سولو، تنظیم آوازهای مردمی و عاشق‌‌ها، رمانس‌‌ها) نوشته است و نیز روی اشعار آوتیک ایساهاکیان و هوانس شیراز شعرای نامدار ارمنستان آهنگ تصنیف کرده است.
 

هانری گریگوریان

«هانری گریگوریان» در سن ۱۴ سالگی وارد هنرستان عالی موسیقی تهران شد و آموزش ویلن را نزد کارل روبک کنسرت مایسترودی ارکستر سمفونی پراگ ادامه داد و هنرستان را با مدارک عالی به اتمام رساند .
در اواخر سال ۱۹۴۸ هانری به آمریکا عزیمت کرد و زیر نظر «وولف وولفینسیون»‌ -استاد معروف ویلن و عضو دانشکده لونجی- تشویق شد او تحصیلات خودرا با به‌دست آوردن بورس در لونجی ادامه بدهد. به غیر ازنوازندگی ویلن، هارمونی را نزد ملویل اسمیت و موسیقی مجلسی پیانو را نزد مارجری چرگاسکی آموزش دید، هانری گواهینامه عالی را در سال ۱۹۵۲ از لونجی دریافت کرد و تحصیلات خود را دردانشگاه بوستون ادامه داد و به دریافت لیسانس و فوق لیسانس نایل آمد.  او بیشتر از چهل سال عضو ویلن اول‌های این ارکستر بود.
 

هوانس آبکاریان

«هوانس آبکاریان» را با نام «یحیی» در ایران می‌شناسند. یحیی سازنده بهترین تارهای قرن حاضراست و امروز تار دست ساز او ارزش مادی فراوانی دارد و داشتن سازش شاید برای بعضی از نوازندگان آرزو باشد. شکل و ساختمان کنونی تار از روی تار یحیی الگو گرفته است و به الگوی یحیی معروف است.
امروزه تعداد سازهای یحیی را ۱۵۰ عدد تخمین زده‌اند. تارهای ساخت یحیی امروزه زینت‏ بخش موزه‏‌هاست و نمونه‏‌هایی از تار ساخت یحیی هم اکنون در موز کلیسای وانک جلفا در اصفهان نگه‏داری می‏‌شود و در معرض دید عموم قرار دارد. یحیی در ۲۸ بهمن ۱۳۱۰ در سن ۵۶ سالگی در جلفای اصفهان درگذشت و در قبرستان ارمنیان، در دامنه کوه صفه به خاک سپرده شد.

 

هویک انگاریان
«هویک ادگاریان» نوازده ویلن در ارکستر سمفونیک تهران دارای کارگاه ساخت پیانو بود. او ۲۶ پیانو ساخت و برای موسیقی ایرانی پیانو ۴/۱ تُن را ساخت که به عنوان اختراع در دفتر اختراعات دولتی ثبت شده است.