به نظر مي‌رسيد برگزاري نشست تخصصي موسيقي زيرزميني در مجمع تشخيص مصلحت نظام علاوه بر پرداخت به مسائل و آسيب‌شناسي معضلات موسيقي زيرزميني، به نتايج مشخصي در زمينه‌ي سياست‌گذاري‌ها ختم شود، اما اين نشست تنها با چند مقاله و سخنراني به پايان رسيد.

در نشست تخصصي موسيقي زيرزميني كه صبح امروز با حضور جامعه‌شناسان و اصحاب رسانه در مجمع تشخيص مصلحت نظام برگزار شد و در اين جلسه، مسعود كوثري (جامعه شناس)، داورپناه(مردم شناس) و خادمي(پژوهشگر علوم اجتماعي) طي سخنراني‌هايي به آسيب شناسي و ارائه آمار و ارقام‌ در خصوص گروه‌هاي زير‌زميني فعال در حوزه موسيقي پرداختند.

مسعود كوثري در اين جلسه ضمن بيان اين مطلب كه موسيقي يك نياز ثانويه است كه كم‌كم تبديل به نياز اوليه مي‌شود، افزود: مجموعه‌اي از چالش‌هاي رواني و اجتماعي منجر مي‌شود كه نياز به نشست در جامعه بيشتر احساس شود چرا كه موسيقي نياز روحي جامعه را تعيين مي‌كند.
به گفته كوثري موسيقي‌هاي زيرزميني در حال حاضر نه تنها منجر به نشاط در جامعه نمي‌شود بلكه موج رايجي از مشكلات را مطرح مي‌كند كه باعث رواج افسردگي مي‌شوند. چرا كه اين نت‌ها بيشتر فرو رونده است تا فرا رونده.
وي با اشاره به قطعه مرغ سحر گفت: اين قطعه يك قطعه سياسي ـ اجتماعي هم هست كه در آن فرياد هم مطرح مي‌شود. اما متاسفانه اين روند در موسيقي‌هاي معمول به خواننده‌هاي امروزي ديده نمي‌شود.
اين جامعه‌شناس با اشاره به اينكه موسيقي هم‌اكنون يك سپهر فرهنگي شده است گفت: ما نبايد چشم در اتفاقات روزمره‌اي مانند سفر مخاطبان به دبي و ارمنستان براي ديدن كنسرت و يا تركيه ببنديم چرا كه اينها جزء مسائل سياسي و فرهنگي جامعه ما است و اگر فكر جدي به حال آن نكنيم بايد منتظر خطرات بزرگتري باشيم.
وي با اشاره به اينكه هم‌اكنون در كشور ما دو قطبي شدن فرهنگي مطرح است افزود: در اين جامعه از يك طرف هواداران پرشور موسيقي را داريم و از طرفي ديگر مخالفان موسيقي را داريم كه سعي مي‌كنند جلوي موسيقي را بگيرند و آن را نفي مي‌كنند.
وي ادامه داد: وضعيت موسيقي در چنين شرايطي در يك وضعيت انفجارآميز قرار دارد كه از يك طرف شاهد برگزاري بي‌رويه كنسرت‌ها هستيم و از طرف ديگر شاهد بر هم خوردن يك كنسرت، پاره كردن بيلبورد و لغو مجوز در زمان برگزاري كنسرت.
اين جامعه شناس شرايط حال را با فيلم‌هاي وسترن مقايسه كرد و اظهار داشت: اوضاع فعلي بيشتر به موش و گربه بازي شباهت دارد و كاش به جاي اين بدو و بگيرها استفاده درست‌تري از هنر موسيقي مي‌كرديم.
وي با ابراز گلايه از استفاده ابزاري از موسيقي گفت: ما در فرهنگ ايران دچار يك بلاتكليفي شده‌ايم چرا كه بعد از 30 سال هنوز با خودمان رودربايستي داريم و جامعه ما دچار به هم ريختگي است. همچنين استفاده ابزاري از موسيقي در اعياد مذهبي يا دهه انقلاب، باعث يك نوع سردرگمي شده است و ما حد و مرز موسيقي را نمي‌شناسيم.
اين جامعه شناس در تعريف موسيقي زيرزميني گفت: موسيقي زيرزميني به محتوا و سبكي از موسيقي برمي‌گردد كه در عرصه توليد، هيچ مشروعيتي در حوزه ارشاد، فرهنگ رايج جامعه و اخلاق رسمي ندارد.
وي درباره مولفه‌ها و ويژگي‌هاي اين نوع موسيقي گفت: مهم‌ترين ويژگي‌ موسيقي زيرزميني نقد اجتماعي است كه در موسيقي پاپ و سنتي كمتر ديده مي‌شود. همچنين انتقاد سياسي و انتقاد فرهنگي در زبان اين نوع از موسيقيدان‌ها كاملا مشخص است.
اين جامعه‌شناس با تاكيد بر اين موضوع كه ميانگين سن رپرهاي ايراني 13 تا 15 سال است خاطر نشان كرد: زماني كه سياستمداران ما سياست توليد نسل را در پيش‌ مي‌گيرند و حتي براي اين موضوع پاداش نيز تعيين مي‌كنند، در حالي كه فقط به دو دغدغه بيروني يعني مسكن و شغل توجه مي‌كنن،د بايد منتظر آسيب‌هاي بيشتر اجتماعي باشيم.
وي در همين زمينه ادامه داد: دولتمردان ما نبايد فراموش كنند كه نسلي كه قرار است متولد بشود نوجوان مي‌شود، جوان مي‌شود و نياز به موسيقي، كتاب و رمان دارد كه خلأ در اين نوع مصرف بسيار خطرناك‌تر از مشكل مسكن و شغل است.
مسعود كوثري دلايل گسترش موسيقي زيرزميني را اين گونه عنوان كرد: جوان بودن جمعيت (60 درصد جمعيت)، عدم توقف شهرنشيني، فضاهاي باز اجتماعي، تشكيل استوديوهاي خانگي با حداقل هزينه، امكان توليد موسيقي زيرزميني را بسيار بالا برده است كه در اين شرايط دستگيري اين افراد مشكلي را حل نمي‌كند.

در ادامه داورپناه عضو هيات علمي جهاد دانشگاهي و مردم‌شناس گفت: تاكنون 87 گروه زيرزميني شناسايي شده و همچنين 33 خواننده كه گفتمان حاكم بر جامعه مجالي براي انتشار آثار آنها باقي نگذاشته‌است.
وي ادامه داد: اين آمار در حالي است كه آمار موسيقي رسمي ما تا اين مقدار زياد نيست. چرا كه از سال 84 به بعد توليد رسمي موسيقي در ايران بسيار كاهش يافته و از آن طرف توليد موسيقي زيرزميني افزايش يافته است. اين در حالي است كه با توجه به افزايش نسل جوان و همه پسند بودن هنر موسيقي اين توليد بايد افزون‌تر مي‌شد.
اين مردم‌شناس درباره دلايل رشد موسيقي زيرزميني گفت: گسترش موانع و محدوديت‌ها در ارائه موسيقي و به خصوص براي مجوز نشر، تغيير در ساختار فرهنگي، سياسي و اجتماعي، ميل به تنوع، افزايش ضريب نفوذ اينرنت، افزايش تكنولوژي‌هاي در دسترس منجر به رشد موسيقي زيرزميني در ايران شده است.
داور پناه با تاكيد بر اين موضوع كه براي شناخت موسيقي زيرزميني و ارائه راهكار منطقي بايد از پيش‌داوري‌ها برحذر بود، خاطر نشان كرد: شاهديم كه در چند برنامه تلويزيوني از كسانيكه موسيقي زيرزميني كار مي‌كنند به عنوان شيطان‌پرست ياد شده است كه اين تصور اشتباهي است.
وي در ادامه تحقيقات خود عمده موسيقي زيرزميني را خواست شهر تهران دانست و درباره ديگر قوميت‌ها گفت: بعد از تهران كردها، آذري‌ها و بلوچ‌ها در حوزه نقد و موضع‌گيري‌هاي سياسي بيشترين آمار را داشته‌اند.
همچنين در رويكرد هجو و هزل به ترتيب مازندراني‌ها، اصفهاني‌ها، اهوازي‌ها، گيلكي‌ها و كردها اين آمار را به خود نسبت داده‌‌اند.
اين مردم‌شناس در پايان صحبت‌هاي خود اصولا پرداختن به موسيقي زيرميني را در شرايطي كه اركستر ملي ما تعطيل شده است و بزرگان موسيقي نمي‌توانند فعاليت‌هايي در شأن خود داشته باشند چيزي بيهوده‌اي خواند.
در ادامه خادمي به عنوان پژوهشگر علوم اجتماعي درباره تعريف موسيقي زيرزميني گفت: موسيقي زيرزميني در خارج از كشور به موسيقي گفته مي‌شود كه ذائقه عام آن را نمي‌پسندد اما در ايران هر آن چه كه مجوز نداشته باشد موسيقي زيرزميني مي‌گويند كه متاسفانه اين شرايط به سينماي ما هم دارد تحميل مي‌شود. اقبال عمومي از دو فيلم عرق سگي و اريون نشانگر زيرزميني شدن سينماي ايران و اقبال عمومي از اين نوع فيلم‌ها است.
وي با اشاره به اينكه نسل الان خيلي دوست دارد كه خودش را سريع به هدف برساند خاطر نشان كرد: ما با نديدن موسيقي زيرزميني نمي‌توانيم مشكلات را حل كنيم چرا كه ميانگين رپرهاي فارسي زيرزميني 5/21 سال است، موسيقي پاپ ايراني زيرزميني 5/26 درصد است و موسيقي راك زيرزميني 5/29 سال است.
خادمي خاطر نشان كرد: متاسفانه در جامعه‌اي كه 75 درصد جامعه آماري آن تصوير ساسي‌مانكن را مي‌شناسند و اين در حالي است كه كلا از همين قشر آماري، 24 درصد تصوير همايون شجريان را مي‌شناسند، بايد فكري جدي و منطقي براي اين موضوع انجام داد. چرا كه 80 درصد همين جامعه آماري اعتقاد دارند كه بايد به اين گروه‌ها يا مجوز داده شود يا با آنها كنار بياييم.
وي در پايان خاطرنشان كرد: در اين شرايط سياست‌گذاران بهتر است فضاي عمومي را تنگ نكنند و پژوهشگران بهتر است قلمرو زيرزميني‌ را درك كنند.