موسیقی ما - محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در اولین شب از برگزاری ویژه برنامه‌های «شب آهنگسازان ایرانی» همراه  بسیاری از هنرمندان پیشکسوت موسیقی ایرانی از جمله احمد پژمان، فرهاد فخرالدینی، لوریس چکناوریان، داود گنجه‌ای، کامبیز روشن‌روان، محمد سریر، حمیدرضا نوربخش، پیروز ارجمند، اردشیر کامکار، پشنگ کامکار و... شنبه شب دوم خردادماه به مرکز همایش‌های برج میلاد رفت تا شاهد اجرای قطعاتی متنوع از موسیقی کلاسیک و چند قطعه ایرانی نوستالژیک و خاطره‌انگیز به آهنگسازی هوشنگ کامکار باشد.

ویژه برنامه‌ای که در آن سهراب کاشف (رهبر ارکستر تحصیل‌کرده موسیقی کشورمان بعد از مدت‌ها دوری از اجراهای زنده در ایران) به عنوان رهبر ارکستر حضور داشت و تعدادی از نوازندگان پیشکسوت عرصه موسیقی که نام آنها همواره در اغلب بروشورهای برنامه‌های ارکسترال وجود دارد، او را در این کنسرت همراهی کردند. این برنامه از ابتدا تا انتها تحث تأثیر وزیر امور خارجه کشورمان قرار گرفت و تماشاگران در بخش‌های مختلف حضورش در کنسرت با سر دادن شعار «ظریف دوست داریم» هیجان خود را ابراز می‌کردند.

• اجراى سياوش كامكار و حركات هيجان‌زده عمويش، اردوان كامكار

در این کنسرت که به دلیل مصادف شدن با سالروز آزاد سازی خرمشهر با حال و هوای ویژه و البته تدابیر امنیتی برگزار شد، ارکستر البرز در بخش اول چند قطعه کلاسیک نام‌آشنا  از جمله «اوورتور کارمن» ساخته ژرژ بیزه، «شبی بر فراز کوه سنگی» ساخته مودست پتروویچ موسورگسکی، «فنلاند» ساخته ژان سیبلیوس و آریو کنسرتینو برای سنتور ساخته هوشنگ کامکار را اجرا کرد. البته قطعه "آريو كنسرتينو براى سنتور" که در بخش اول کنسرت اجرا شد برنامه ویژه ای بود که هوشنگ کامکار از آن به عنوان رونمایی از سیاوش کامکار نام برده بود. قطعه‌ای که حرکات اردوان کامکار، عموی سیاوش حین اجرای برادرزاده‌اش برای مخاطبان جالب توجه بود. او بعد از پایان اجرای این قطعه در اقدامی غیرمتعارف در حالی که بسیار هیجان‌زده به نظر می‌آمد، با قدم‌هایی تند روی صحنه رفت و ضمن در آغوش گرفتن سیاوش کامکار دسته گلی را به او هدیه کرد. در حالى اين قطعه اجرا شد كه هوشنگ كامكار در نشست خبرى اعلام كرده بود كسى به جز اردوان و سياوش نمى‌تواند اين قطعه را اجرا كند.
 

به گزارش سایت «موسیقی ما» هوشنگ كامكار این کنسرتینو را به پاس خدمات ارزنده اردوان در شناسایی هر چه بیشتر و ارائه تکنیک‌های جدید و شیوه‌های معاصر در سنتورنوازی نوشته و نام پسر هوشنگ يعنى «آریو» را بر آن گذاشته است. هوشنگ كامكار در اين باره نوشته بود: «یادمان است که اردوان را برای اولین بار در کنسرت‌های کامکارها معرفی کردیم و این بار هم تصمیم گرفتیم که اجرای این کنسرتینو را به پسر کوچک برادرم پشنگ که به جرأت می‌توان گفت در آینده، جایگزینی برحق برای شیوه نوازندگی اردوان و تکامل آن باشد، بسپارم که این تصمیم با تأیید خود اردوان صورت گرفت و تم آخر این کار از ساخته‌های خود اردوان است که برای ارکستر تنظیم کرده‌ام.»

• قطعه «شهيدان خدايى» را با پول كادوهاى عروسى ساختم

اما آنچه برای دوستداران موسیقی ایرانی جذابیت‌ داشت و دربرگیرنده خاطراتی نوستالژیک از سال‌های حماسه و دفاع بود، به اجرای قطعاتی اختصاص داشت که در بخش دوم کنسرت به خوانندگی بیژن کامکار و اركستر مايسترى ارسلان كامكار اجرا شد. قطعاتی با رنگ و بوی باروت و جنگ که نسل اولی‌ها و نسل دومی‌های انقلاب با این قطعات خاطرات زیادی دارند. قطعه‌هایى که به گفته هوشنگ کامکار که کلیپی از او قبل از برگزاری کنسرت در سالن پخش شد، هیچ‌کدام سفارشی نبوده و این هنرمند هر آنچه از هشت سال دفاع مقدس و جنایات صدام انجام گرفته با انگیزه‌های شخصی خود به زبان موسیقایی آورده است.
 

او در بخش‌هایی از این فیلم توضیح داد: «قطعه «شهیدان خدایی» را با پول کادوی عروسی خودم ضبط کردم و هیچ‌کس در این زمینه به من کمک نکرد. ضمن اینکه برای ساخت قطعه «انفال» نزدیک به چهل میلیون تومان هزینه کردم و هیچ نهادی هم به من این کارها را سفارش نداد. من این قطعات را برای دل خودم نوشتم. اینکه چگونه مردم کشور ما در آن سال‌های جنگ دست خالی در کوچه‌های خرمشهر مبارزه کردند و کوچه به کوچه فتوحات این شهر را رقم زدند، برای من همواره موضوعی ارزشمند بود که دوست داشتم به سهم خودم کاری موسیقایی برای آن انجام دهم. به همین دلیل «پوئم سمفونی خرمشهر» را هم ساختم که برای من خاطرات شیرینی دارد. به هر ترتیب امشب شب بسیار فراموش‌نشدنی برای من است. به همین جهت دوست دارم این اجرا را با تمام وجود به استادی که باعث پیشرفت من در موسیقی شد تقدیم کنم؛ اجرای امشب را با افتخار به استاد «حسین دهلوی» تقدیم می‌کنم که نکات بسیار زیادی را در موسیقی به من آموخت.»

• به خاطر حضور ظريف، آنتراكت حذف شد

بعد از اجرای بخش اول کنسرت که قرار بود با یک آنتراکت چند دقیقه‌ای همراه باشد، به دلیل حضور وزیر امور خارجه كه در رديف ٨ سالن و كنار على مرادخانى معاونت هنرى وزارت ارشاد نشسته بود، بدون استراحت به اجرای بخش دوم متصل شد. ارکستر البرز در پارت دوم با یک جابه‌جايى در رپرتوآر، قطعه «پوئم سمفونى خرمشهر» را كه قرار بود به عنوان آخرين و سومين قطعه اين پارت بنوازند با قطعه «كجاييد اى شهيدان خدايى» كه به عنوان اولين قطعه در نظر گرفته شده بود، جابه‌جا و به اين ترتيب قطعات «پوئم سمفونی خرمشهر»، «انفال»، «کجایید ای شهیدان خدایی» به خوانندگی بیژن کامکار و در انتها با تشويق‌هاى مردم قطعه «در گلستانه» را به خوانندگی بیژن کامکار برای مخاطبان به عنوان بيز اجرا کردند.
 

کامکار پيش از اين اعلام كرده بود كه قطعه «پوئم سمفونی خرمشهر» را به علت احساس مسئوليت در قبال فجايع جنگ خرمشهر و براى زنده نگه داشتن خاطر آنها در دل جهانيان ساخته است. براى خلق اين اثر كه ملودى معروف «ممد نبودى» هسته اصلى كار است، سال‌ها پيش غلام كويتى‌پور مديحه‌اى بر اساس شروه‌خوانى‌هاى قديمى بوشهر و با شعر محمدعلى چاوشى خواند كه كامكار در اين اجرا، اين مديحه را بسط داده و به صورت قطعه‌اى اركسترال تنظيم کرده بود كه گروه كر در آن به صورت موسيقى چندصدايى و تكرار برخى كلمات خاص، فرمى ادوارى به آن بخشيده بودند. بيژن كامكار اين قطعه را با فرمى شبيه به نوحه‌خوانى اجرا كرد كه تنظيم زيباى اين قطعه و نوع خوانش بيژن كامكار توانست شروعى دلنشين براي پارت دوم كنسرت باشد.

به گزارش «موسیقی ما»، «کجایید ای شهیدان خدایی» هم قطعه خاطره‌انگیز دیگری بود که در آستانه سالروز آزادسازی خرمشهر با تنظیم جدید برای علاقه‌مندان اجرا شد؛ قطعه‌ای که آهنگساز اثر آن را هنگامی نوشته که هیچ آهنگسازی در آن زمان حق نداشت بر روی اشعار شاعرانى که در قید حیات نبودند کاری بنویسد، زیرا شورای شعر آن زمان، هر گاه لازم می‌دانست از شاعران می‌خواست که اشعار را تغییراتی دهد و «کجایید ای شهیدان» اثری بود که در آن ایام روی اشعار مولانا تصنیف شد. در اين قطعه هم سياوش در كنار عموى خود، بيژن كامكار قرار گرفت و او را با سنتورش همراهى كرد. نوع خواندن اين قطعه نسبت به قطعه اول كه به صورت مداحى بود، متفاوت‌تر بود و اوج و فرود بسيارى داشت كه سختى آن در قسمت‌هاى اوج صداى اين هنرمند بزرگ -كه اين روزها به علت بيمارى خود زمان كمترى را به تمرين با اركستر اختصاص داده بود- خودش را نشان مى‌داد.
 

قطعه « انفال» هم از جمله قطعات حزن‌انگیز کنسرت شب گذشته ارکستر البرز بود که هوشنگ کامکار آن را براى جنايات صدام بر مردم كُرد و زنده به گور كردن آنها تصنيف كرده است.
 

این پوئم سمفونی در دو موومان تصنیف شده كه فقط بخش اول آن اجرا شد. اين موومان با یک تم ساده و با حالتی اندوه‌ناک و در عین حال پرشکوه آغاز می‌شود و به تدریج در کل ارکستر قوی و حجیم شده و به خشم و اعتراض جمعی مبدل می‌گردد و دوباره فضای قبلى با ارکستراسیونی ساده و آرام، فریاد بی‌گناهی انسان‌ها و جنایات صدام را به گوش جهانیان می‌رساند.

• كار مهم را نوازندگان اركستر انجام دادند نه رهبر اركستر

قبل از اجرای قطعه نام‌آشنای «در گلستانه» که به عنوان قطعه پایانی کنسرت اجرا شد، سهراب کاشف و هوشنگ کامکار در سخنانی کوتاه کنسرت پر از ستاره ارکستر البرز را که به تهیه‌کنندگی سید محمد حسین مقدس تفرشی برگزار شد به پایان رساندند.
 

کاشف ضمن تقدیر از حضور وزیر امور خارجه کشورمان گفت: «امروز هنرمندان بسیار بزرگی در این اجرا حضور دارند که اگر بخواهم نام آنها را ببرم پانزده دقیقه طول می‌کشد. اما لازم می‌دانم در ابتدا از هوشنگ کامکار که این قطعات را در اختیار ما قرار داد تشکر کنم که واقعاً برایم ارزشمند است. دوم اینکه لازم است از آقای ظریف هم تشکر کنم و بگویم «آقای ظریف نیازی نیست بگويم که شما چقدر باعث افتخار هستید و تشويق‌هاى مردم اين را نشان مى‌دهد» كه دوباره سالن پر از هياهو شد و چند دقيقه صرف تشويق و فريادهاى «ظريف دوست داريم» شد.
 

اين رهبر اركستر با تقدير ويژه از نوازندگان اركستر گفت: «اما یک چیزی هست که اگر امشب به شما نگویم خوب نمی‌خوابم؛ شما نمی‌دانید که برای جمع کردن چنین ارکستری چه‌قدر پشتیبانی لازم است و من همین جا از همه کسانی که کمک کردند این کنسرت برگزار شود، بی‌نهایت سپاسگزاری می‌کنم. اما به نظر من کار ارزشمند و واقعی کنسرت امشب را نوازندگان ارکستر انجام دادند. نوازندگانی كه برای من مانند برادر بزرگ‌تر و پدر هستند و یک شب رویایی را رقم زدند. چیزی که برای من ویژه است، تعداد پیشکسوتانی است که در این کنسرت حضور دارند و این باعث افتخار من است که هم ارسلان کامکار و هم همایون رحیمیان هر دو امشب به عنوان کنسرت مایستر حضور دارند.»
 

هوشنگ کامکار هم که با اصرار سهراب کاشف روی صحنه حضور پیدا کرده بود گفت: «امشب شب بسیار به یاد ماندنی برای من است و نمی‌دانم آیا چنین شبی دوباره برای من پیش خواهد آمد یا نه؟ اما باید به این نکته اشاره کنم که حقیقتاً و بدون تعارف هیچ‌وقت چنین اجرای خوبی را غیر از اجراهای آقای حشمت سنجری به این کیفیت ندیده بودم و بسیار خوشحالم که در این کنسرت حضور داشتم.»