موسیقی ما - «دال» جدیدترین گروهی است که اهمیت «هیت» ساختن و نوع برخورد با «تک آهنگ» در موسیقی ایران را یادآوری می‌کند. تک آهنگ «آوازم را می رقصیدی» به عنوان اولین اثری که این گروه منتشر کرد، آنقدر پرطرفدار شد که نیمی از مسیر موفقیت گروه را تضمین کرد. پس از آن هوشمندانه عمل کردند و این موفقیت فقط بخشی از دستاورد آن‌ها شد. «دال» پس از اولین اثر با فاصله زمانی مناسب دو تک آهنگ دیگر، «گذر اردیبهشت» و «لحظه ها را انتظارم» منتشر کرد و میخش را محکم کوبید. بیش از یک سال هیچ قطعه‌ای منتشر نکردند تا اینکه آلبوم «گذر اردیبهشت» از آنها منتشر شد.

کمی به عقب برگردیم. مخاطبان آلبوم گروه «دال» چه کسانی هستند؟ طیف مخاطبان «دال» آنقدر وسعت دارد که شاید بهتر است بگوییم چه کسانی مخاطب آلبوم نیستند. کسانی که با موسیقی کلام محورِ ایرانی رابطه برقرار نمی‌کنند، قطعا مخاطب این آلبوم نخواهند بود. کسانی که با لحن خواننده‌های اصیل (در اصطلاح موسیقی سنتی) زاویه زیادی دارند هم بهتر است سراغ آلبوم دیگری بروند.

«گذر اردیبهشت» هیچ المان عجیب و غریبی ندارد. اصلاً هم آلبوم بدیع و نوگرایی نیست و اتفاقاً همین موضوع هم نقطه قوت گروه است. بیشتر گروه‌های تلفیقی، حتی آن‌هایی که مخاطب گسترده و عام دارند در این زمینه ضعف اساسی دارند. دوست دارند شلوغ کنند، پلی ریتم و پلی‌فونیک باشند، قدرت نوازندگی به رخ بکشند، علمشان از «کنترپوان» را نشان دهند و فرم‌های جدید بسازند؛ «دال» اما عملاً هیچ کاری نمی‌کند و این بزرگترین کاری است که می‌کند! تمام تلاش اعضا در خدمت حس و حال کلی آلبوم است. با وجود این‌که بیشتر قطعات وکال دارد اما آنچه که اهمیت دارد ملودی است و نه الزاماً خواننده.

نوستالژی در آلبوم «گذر اردیبهشت» وجود دارد اما این نوستالژی از قطعه یا شعری قدیمی وام گرفته نمی‌شود. نوستالژی که «دال» می‌سازد از رنگِ صدایی و سازبندی آن‌ها می‌آید. حال و هوایی مشابه تصنیف در قطعاتشان دیده می‌شود که قدیمی و پوسیده نیست بلکه رنگ و بویی امروزی دارد. حسی مشابه آنچه در برخی از آثار علیرضا قربانی و فردین خلعتبری وجود دارد: مانندِ آهنگ «زندگی».

نکته دیگری که باعث یکدست شدن حس آلبوم شده، حضور شاعر (ترانه‌سرا) به عنوان عضو اصلی گروه است. این‌که ترانه‌سرا عضوی از گروه باشد الزاماً نکته مثبتی نیست اما رابطه تنگاتنگ با دیگر اعضا قطعاً کمک کننده است. شاید یکی از عواملی که باعث شده در سال‌های اخیر جانِ کلام منتقل نشود، همین دور بودن از شاعر و درک نشدن شعر از طرف موزیسن‌ها و خواننده باشد اما این مشکل حداقل در مورد گروه «دال» وجود ندارد.

نکته دیگری که، هم رنگ صوتی آلبوم را منحصر به فرد کرده و هم تضاد دلنشینی در آلبوم ایجاد کرده، حضور ساز بالابان (در مواقعی دودوک) است. سازی که اکثر مواقع به صورت تنها و «لید» به کار می‌رود. شخصیتی که این ساز دارد بیشتر برای تک‌نوازی و یکه‌تازی تعریف شده اما این‌بار گروه در تلاش است تا صدای «بالابان» را هم‌رده با دیگر سازها قرار دهد. شاید بازهم صدای این ساز برجسته‌تر به نظر بیاید اما دیگر الزاماً سولونوازی نمی‌کند و در خدمت بقیه المان‌ها قرار می‌گیرد. همچنین دودوک همیشه راوی نغمه‌های غمگین بوده و حالا قرار است حسی شیرین را القا کند. ملودی‌های گروه به اندازه کافی شیرینی و شیطنت دارد و وقتی این ساز راوایت‌گرش می‌شود تضادی ایجاد می‌کند که کمتر در آثار ایرانی سراغ داریم.

بدون شک گروه «دال» به سرعت پرطرفدار و پاپیولارتر می‌شود و این برای هر گروهی بسیار خوشایند است. این سکه اما روی دیگری هم دارد و آن مشکلاتی است که پس از پاپیولار شدن سراغ گروه‌ها می‌رود. مهمترین خطر هم تولید آلبوم‌های جدیدِ شبیه به هم است. شاید راحت‌ترین اقدام برای فرار از تکرار، استفاده از خواننده مهمان باشد که به راحتی فضای استاندارد «دال» را می‌شکند و گوش مخاطب را از خستگی نجات می‌دهد.

آلبوم «گذر اردیبهشت» 10 قطعه دارد که 6 قطعه آن جدید است و باقی آنها پیش از این منتشر شده بودند. همچنین ناشر و پخش کننده آن شرکت «جوان» است. اعضای اصلی گروه «دال» را شایان شکرآبی (پیانو و آهنگساز)، غزل مهدوی (ترانه‌سرا)، امین هدایتی (خواننده)، یزدان بهمنی (سازهای کوبه‌ای) و میلاد سعدی (سازهای کوبه‌ای) تشکیل می‌دهند.

مشخصات آلبوم:
عنوان: گذر اردیبهشت
خواننده: امین هدایتی
آهنگ: شایان شکرآبی
شعر و ترانه: غزل مهدوی
تنظیم: گروه دال
نوازندگان گروه: شایان شکرآبی، میلاد سعدی، یزدان بهمنی
سایر نوازندگان: آرش آذر، مهرداد عالمی، آرین کشیشی
نوازندگان میهمان: سالار غفار بجویی، داریوش آذر، مهدی کلانتری، آرش کامور
میکس و مسترینگ: حامی حقیقی، حمید آداب، دامون آرمانی‌نژاد
صدابردار: مهرداد عالمی، دامون آرمانی‌نژاد، افشین عزیزی، علی پورمقدم، صادق تسبیحی
عکس: پویا هاشمی، مانی لطفی‌زاده
طراح گرافیک: سولماز مالک
تاریخ انتشار: اردیبهشت 1395
نشر و پخش: جوان

 

منقد / روزنامه‌نگار	ستاره
آرش افشار (منتقد موسیقی)
میثم یوسفی (ترانه‌سرا و روزنامه‌نگار)
سهند آدم‌عارف (روزنامه‌نگار)
حسین سلیمی (روزنامه‌نگار)
امیرحسین ناظم‌زاده (روزنامه‌نگار)
سیامک قلى‌زاده (روزنامه‌نگار)
سهیلا صدیقى (روزنامه‌نگار)
مهدی عزیزی (روزنامه‌نگار)
خسرو خسروپرویز (روزنامه‌نگار)
نسیم قاضی‌زاده (روزنامه نگار)