موسیقی ما- «پدرم نظامی و مذهبی و با موسیقی به شدت مخالف بود. به ناچار من سه، چهار لحاف روی سرم می‌انداختم و بعد شروع به تمرین می‌کردم. یک روز که مشغول نواختن بودم، پدرم زودتر به منزل آمد و نی را گرفت و شکست.»

این‌ها را «حسن ناهید» تعریف کرده است،‌ همان هنرمند بزرگی که امروز درگذشت و داغِ بزرگی بر جبینِ موسیقی ایران گذاشت. آن زمان که پدرش، سازش را شکاند، به «حسن کسایی» نامه نوشت و این ماجرا را برایش تعریف کرد و نامه‌ای گرفت با این مضمون: «بچه جان برو درست را بخوان.» بعدتر فهمید که نامه به دستِ‌ پدر رسیده و او از قولِ کسایی این پاسخ را به او داده است. اما مگر نیرویی، قدرتِ مقابله با عشق را دارد؟ ای کاش پدرش این را می‌دانست و او را دچار مصائبِ کم‌تری می‌کرد.

«ناهید» با بسیاری از بزرگان نواخت و خود بدل به یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های معاصرِ موسیقی شد و توانست با قدرتِ نوازندگی خود کاری کند که «نی» در موسیقی ارکسترال ایرانی به رسمیت شناخته شود. آن هم در راهی سخت، دشوار و طولانی. «ناهید» از نخستین نوازندگانِ نی‌ای بود که در ارکسترهای ایرانی و ارکستر ملی ساز زده و توانایی نت‌خوانی و نوازندگی دقیق با بهره‌گیری از تکنیک‌های مختص به هم نوازی را داشت.

ناهید بیش از شصت سال به طور مستمر با اساتید موسیقی ایرانی همکاری کرد و تنها دو آلبوم «گل و نی» و «آوای نی» از او باقی مانده است.

یکی از رموز موفقیت حسن ناهید این بود که سبک و شیوه نوازندگی‌اش را تقلید نکرده و خودش نیز طی گفت‌وگوهایی که داشته به این موضع اذعان داشته است. خودش گفته است: «هر نوازنده‌ای باید سبک شخصی و صدای ساز مخصوص به خود را داشته باشد. برای همین من هیچ‌وقت از زنده یاد کسایی تقلید نکردم و دنبال کار خودم رفته‌ام و تکنوازی‌های زیادی داشته‌ام.»

ناهید طی سال‌های فعالیتش در ۱۳ ارکستر نی نواخته که از جمله‌ی آن می‌توان به سه ارکستر فرامز پایور، ارکستر مرتضی حنانه، ارکستر لطف الله مجد، ارکستر فرهنگ شریف، ارکستر همایون خرم، ارکستر مهدی مفتاح، ارکستر ابراهیم منصوری و ارکسترهای رادیو اشاره کرد.

حسن ناهید فراگیری موسیقی را در سنین کودکی و از ۱۰ سالگی آغاز کرد. خود، آن دوران را چنین تعریف کرده است:‌ «زمانی که فقط ۱۰ سال داشتم تحت تاثیر نوای نی کسایی قرار گرفتم. من که شیفته استاد بودم در راه مدرسه جلوی مغازه‌هایی که رادیو داشتند می‌ایستادم و صدای ساز او را می‌شنیدم. روزی به این فکر افتادم که یک نی تهیه کنم، ولی ما در شیراز زندگی می‌کردیم که آنجا فقط نی چوپانی بود؛ بالاخره سال ۱۳۳۲ به همراه یکی از اعضای خانوده به اصفهان رفتم و نی خریدم، بعد که به شیراز آمدم آنقدر با خودم کلنجار رفتم تا توانستم صدایی از آن دربیاورم. هر روز جلوی مغازه می‌ایستادم و زمانی که صدای ساز استاد پخش می‌شد آن نواها را در حافظه‌ام نگه می‌داشتم.»

«حسن ناهید» زمانی که ۱۶ساله بود در اردوی رامسر رتبه اول را میان نوازندگان ایرانی کسب کرد. این اتفاق باعث شد به مدت دوماه به کشورهای ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی، فرانسه، ایتالیا، بلژیک، هلند، آلمان و اتریش سفر کند.
 
حسن ناهید درباره چگونگی مهاجرتش به تهران، (آن زمان که در مقطع دبیرستان تحصیل می‌کرده) نیز صحبت کرده است: «یک روز از اداره هنرهای زیبا برای ضبط یک فیلم به شیراز آمدند و از من خواستند به همراه خواننده‌ای از رادیو شیراز بر سر آرامگاه حضرت حافظ نی بنوازم. ساعت دو شب بود و مدیر فیلمبرداری آن مرحوم مازیار پرتو بود. به یاد دارم که گفت پسرجان شما که علاقمند موسیقی و نوازندگی هستی چرا به تهران نمی‌روی؟ در شهرستان موسیقی پیشرفت چندانی ندارد. می‌دانستم پدرم مخالفت می‌کند، بنابراین نامه‌ای تایپ کردم و در آن نوشتم آقای حسن ناهید کار شما در فیلم مورد نظر انتخاب شده و از شما دعوت می‌کنیم به تهران بیایید. نامه را در خانه انداختم و رفتم. مادرم که زنی مهربان و دلسوز بود نامه را به پدرم داد وگفت از او دعوت شده، بگذار برود. پدر ترجیحش آن بود که با رئیس دبیرستانم مشورت کند. مدیر به پدرم گفت تهران مثل شهرستان نیست و باید خیلی حواس آدم جمع باشد که نگاه مطربی به آدم نداشته باشند! در هر صورت زمانی که به تهران آمدم با مرحوم مهدی کمالیان آشنا شدم و ایشان مرا به منزل استادانی چون نورعلی خان برومند، علی اصغر بهاری و… برد. از من سوال کردند نت می‌دانم یا نه؟ گفتم نه در شیراز استادی نبود که نت تدریس کند. بعد گفتند نزد یکی از استادان موسیقی می‌رویم، دعا کن تو را بپذیرد. این استاد حسین دهلوی بود.»

ناهید هنگامی که هفده سال سن داشت نزد زنده‌یاد حسین دهلوی رفت و از او تئوری موسیقی را آموخت. در ادامه، حسین دهلوی، حسن ناهید را برای حضور در اکستر سازهای ملی به اداره هنرهای زیبای وقت معرفی کرد و این هنرمند برای ورود به این ارکستر، که رهبری آن به عهده نصرت الله گلپایگانی بود، انتخاب شد و به عنوان سولیست فعالیت خود را آغاز کرد.

او کمی بعد در سال ۱۳۴۱ توسط حسین قوامی و به گفته برخی توسط روح الله خالقی به رادیو دعوت شد و در ارکسترهای مختلف رادیو از جمله ارکستر «گلها» ساز زد.
 
پس از آنکه فرامرز پایور از انگلیس به ایران آمد از وجود حسن ناهید در دو ارکسترش بهره برد و این همکاری بیش از سی سال به طول انجامید. حسن ناهید از سال ۱۳۴۷ همکاری خود با ارکسترهای تلویزیون ملی ایران را آغاز کرد. او علاوه بر همکاری با افراد و ارکسترهای مختلف، در هنرستان عالی موسیقی و دانشگاه‌های مختلف تدریس کرده است.
 
ناهید درباره چند و چون آموزشش نزد زنده‌یاد حسین دهلوی اینگونه گفته است: «هفته‌ای یک بار برای آموختن به خانه استاد دهلوی می‌رفتم. ایشان یک دینار هم از من نمی‌گرفتند و به من تعلیم می‌دادند. بعد از دو ماه و نیم استاد دهلوی فرمودند فردا به هنرهای زیبا، تالار فارابی بیا. زمانی که رفتم دیدم ارکستر ایرانی بسیار بزرگی است و اساتیدی چون استاد هوشنگ ظریف، استاد اسماعیلی و دیگران حضور داشتند. خیلی از سازهایی را که آنجا بود مثل قیچک، قیچک آلتو، قیچک باس، قانون، رباب را تا به حال ندیده بودم. آن‌ها هم نی ندیده بودند. چون اولین کسی که در سال ۱۳۳۹ نی را به تلویزیون برد و در تلویزیون نواخت من بودم.»
 
او درباره دشواری‌های همراهی نی با دیگر سازها اینگونه گفته است: «وقتی وارد کارهای ارکسترال شدم، متوجه نقطه ضعف نی شدم و آن هم این است که وقتی می‌خواهی از صدای بم به زیر بروی، یک نت کم است. در این راستا از استاد قنبری مهر (سازنده سازهای ایرانی) کمک خواستم تا این خصوصیت نی را برطرف کند. اما این در حالی بود که زیبایی نوای نی در این بود که با همان شیوه شنیده شود.»
 
حسن ناهید آنطور که خودش گفته، به آموزش سینه به سینه اعتقادی نداشته. او در اینباره مثالی زده و گفته: «شما غزلیات حافظ را غزل غزل به من یاد بدهید. اولا که معلوم نیست مثلا غزلی را که امروز می‌خوانید دفعه دیگر هم عین همان بخوانیدش، مخصوصا در مورد موسیقی که خیلی مسئله مهمی است و آموزشش باید دقیق باشد. چرا نروم سواد یاد بگیرم که هم حافظ را بخوانم هم سعدی را هم نظامی را! موسیقی هم همینطور است. آموزش سینه به سینه مختص زمانی بود که در ایران نتی نبود، کسی چیزی نمی‌نوشت و کتابی نبود.
 
این استاد موسیقی، برای آموزش شاگردانش آثار و منابعی را مدنظر داشته و درباره آن‌ها گفته است: «در تدریس خودم سه کتاب ویلون مرحوم روح الله خالقی را که مال هنرستان است، سه کتاب ردیف مرحوم ابولحسن صبا و یک کتاب مجموعه پیش درآمد استاد پایور هست که درس می‌دهم. اگر شاگرد نی و یا هر ساز دیگر این کتاب را بزند، فکر نمی‌کنم دیگر مشکل نتی داشته باشد و در پایان ردیف موسیقی ایران به روایت مرحوم عبدالله دوامی را که توسط استاد پایور گردآوری شده، درس می‌دهم.
 
حسن ناهید طی سال‌های آخر عمر، به دلیل بیماری و عوارض قلبی نتوانست آنطور که باید در عرصه موسیقی به فعالیت بپردازد که البته این موضع تنها دلیل کم کاری او نبود. مدتی قبل نیز شایعه‌ای در همین رابطه مطرح شد، مبنی بر اینکه او دیگر نمی‌تواند نی نوازی کند. او در این‌باره گفته است: «در حال حاضر از نظر اجرایی و عملی هیچ فعالیتی ندارم، چراکه دندان‌هایم را ایمپلنت کرده‌ام. بهترین دکتر ایران این کار را کرده است، اما نتوانسته به گونه‌ای این کار را انجام دهد که من بتوانم پس از ایمپلنت نی بنوازم. الان لثه اضافی روی لثه اصلی‌ام آمده است.»
 
در نهایت عمل جراحی حسن ناهید باعث شد که او دیگر قادر به نواختن نی نباشد. او در ادامه همان گفت‌وگو، در این‌باره گفته است: «من در نهایت هیچ کاری نتوانستم بکنم و ناچار شدم که تنها به تدریس بسنده کنم»
این هنرمند در فیلم «دو فرشته» ساخته محمد حقیقت، تولید شده در سال ۲۰۰۳ نیز ایفای نقش کرده است. این اثر در جشنواره‌های مختلف از جمله جشنواره «کن» به نمایش درآمده است.